Dementie kan je niet over een kam scheren

Donderdag wordt door de gemeente een bijeenkomst georganiseerd over dementie. Als een gemeente iets gaat organiseren voor een groep burgers dan moet je oppassen, want ik heb de gemeente nooit betrapt op bijeenkomsten over armen, ouderen of mensen met een beperking. Blijkbaar zit het anders in elkaar als we praten over mensen met dementie. Er wordt dan gewezen op de prognoses dat het aantal dementerenden sterk zal toenemen en dat iedereen wordt opgeroepen goed op ze te letten.

De beste investering is naar mijn mening het voorkomen of in ieder geval uitstellen van dementie. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat gezonde voeding,  veel bewegen, beter horen en goede voorlichting dementie de baas kunnen worden. Mijn eerste gedachte is dan ook begin met de voorlichting bij de 50-plussers en laat hen weten dat ze alcohol en ongezond eten moeten vergeten.

Ik ga niet naar de bijeenkomst van de gemeente omdat ik vind dat de gemeente er een happening van maakt met theater, lezingen en een voorgekauwd vraaggesprek met diverse organisaties zoals Samen en Geriant over wat hen bindt via dit onderwerp. Je hoeft mij niet vertellen wat dementie is en hoe verwoestend deze ziekte is en hoe groot de impact is op het gezin waar deze ziekte zich afspeelt en de druk die de ziekte legt op de mantelzorg. We kennen de boeken van Hugo Borst, Heleen van Royen en Arnon Grunberg en zo zijn er veel meer publicaties over de ziekte die een ding gemeen hebben dat ze laten zien de liefdevolle bejegening van de familie die de dementerenden ten deel valt. Een taboe is het allang niet meer.

Je kunt dementie niet over een kam scheren. De ziekte komt in verschillende soorten voor met ook verschillende symptomen zodat je er nauwelijks in het algemeen over kan praten. Er wordt van alles bedacht om dementerenden naar de zin te maken zoals sprekende poppen, beweegtuinen, memoborden, tovertableaus enzovoort, niets mis mee, maar ze komen in de plaats van wegbezuinigd personeel. Zo gaat het altijd in Nederland; de overheid trekt zich terug en laat verpleeginstellingen en burgers met de brokken zitten.

De gemeente Schagen heeft geen zorgbeleid (of beter gezegd ontzorgbeleid) ontwikkeld zoals de gemeenten Hoorn en Den Helder dit wel hebben gedaan. De agenda voor de toekomst zoals het hier in Schagen heet staat nog in de kinderschoenen. Doelgroepenbeleid (voor jongeren, voor ouderen en voor mensen met een beperking en chronisch zieken) heeft ze allang afgezworen. Alleen voor de mantelzorg is iets geregeld. Tegelijkertijd komt Schagen in de Dementie Monitor 2016 er goed van af. De monitor adviseert de gemeente een plan van aanpak op te stellen wat ze in de periode van drie jaar tot de volgende Monitor in 2019, concreet gaat doen.

Waar zijn de blinde vlekken in de ondersteuning van mensen met dementie en hun naasten? Op welke domeinen kan de gemeente welke acties ondernemen? Probleem zijn er genoeg. Het gaat bijvoorbeeld om de zorgval wanneer de dementerende kiest voor verpleeghuiszorg thuis. Dan stopt de gemeente met huishoudhulp, dagbesteding en begeleiding. Gaat Schagen dit nu anders aanpakken?

Een antwoord op deze vragen heb ik nog niet gelezen. Op 16 februari 2017 was er ook een bijeenkomst van de gemeente over dementie. In dit geval  in Markt 18. Nu komt er weer een, maar deze bijeenkomsten zijn vooral bedoeld als reclamebord voor de organisaties die vissen naar subsidie. De dementerenden zelf en hun mantelzorgers zijn niet uitgenodigd als spreker. 

Eugeen Hoekstra