Column: Straks 20% arbeidsmigranten W’werf?

Is straks 20% van de inwoners van woonkern Wieringermeer arbeidsmigrant? Zal dan één op de vijf inwoners de Nederlandse taal niet machtig zijn? Als het aan het gemeentebestuur ligt wel. Want de grote agrarische bedrijven moeten op hun wenken bediend worden. Met goedkope arbeiders die niet veeleisend zijn. Maar wat doet dat met de Wieringermeerse gemeenschap?

Het voormalige college van B&W vond het in principe goed dat er een grootschalige logiesaccommodatie voor 209 personen aan de Westerterpweg wordt gerealiseerd. Onderzoeksbureau Sweco wees de locatie in 2021 aan als ‘hotspot’, als geschikte plek om zo’n accommodatie neer te zetten.

Omwonenden van het industrieterrein zijn er niet blij mee en vrezen veel overlast en aantasting van hun leefomgeving en hun woongenot. Bovendien is het maar de vraag of er mag worden gewoond op zo’n industrieterrein. Een industrieterrein is namelijk geen woonwijk.

Er is eerder een enquête over gehouden onder bewoners uit de Kop van Noord-Holland waaruit tenslotte 14 van zulke hotspots tevoorschijn kwamen, waaronder een locatie aan het Westrak, grenzend aan de Westerterpweg.

Welke waarde kun je hechten aan een enquête die slechts door 718 respondenten geheel was ingevuld? De Noordkop heeft inmiddels meer dan 150.000 inwoners en deelname van een groter aantal inwoners aan de enquête had wellicht heel andere resultaten opgeleverd. Het werk van Sweco onderzoekers leverde een ‘gelikt’ rapport op, maar is allerminst representatief. De uitkomst van het rapport kan dan ook als ‘natte vinger werk’ worden bestempeld, temeer daar het hele onderzoek werd aangestuurd door vertegenwoordigers van de provincie en de gemeenten van de Noordkop. De onderzoekers waren niet onafhankelijk in de totstandkoming van hun product. Wel kan gezegd worden dat het rapport er indrukwekkend en daardoor overtuigend uitziet. Goede teksten, verhelderende tabellen en -illustraties. Maar het is een uitsluitend door economische belangen gedicteerd verhaal. Een verhaal waar de geldeconomie de hoofdrol in speelt. Waar de arbeidsmigranten en de omwonenden slechts een figurantenrol in mogen spelen, daar zij niet als ‘stakeholders’ worden gezien. In de schilderkunst wordt het ‘stoffage’ genoemd: objecten die de ruimte vullen maar enkel een decoratieve functie hebben.

Een rapport van onderzoeksbureau Decisio speelt een belangrijke rol bij het beleid van de provincie. Dat rapport meldt dat er In woonwijk Wieringermeer 830 arbeidsmigranten wonen. Als het aantal migranten dat in accommodaties logeert van dat getal worden afgetrokken kom je op een aantal van 597.

Dat betekent dat er bijna 600 arbeidsmigranten verspreid in woonhuizen in de wijk Wieringermeer wonen. Dat alleen al is zo’n 10% van de lokale bevolking. Het toestaan van maximaal 10% grootschalige logiesaccommodaties zal gaan betekenen dat ongeveer 20% van de inwoners van woonwijk Wieringermeer als arbeidsmigrant kan worden aangemerkt. Bovendien gaat het hier om geregistreerde buitenlandse  werknemers/inwoners. Het werkelijke aantal arbeidsmigranten in de wijk zal dus veel hoger zijn. Wat zal dat voor Wieringerwerf betekenen?

De  Noordkop zou volgens de berekeningen van Decisio zo’n 3000 extra ‘bedden’ nodig hebben voor tijdelijke buitenlandse medewerkers. Vooral bedrijven in de agrarische sector vragen ongeschoolde krachten. Het zijn uitsluitend mensen uit andere EU-landen die dit bijzonder laagbetaalde, tijdelijke werk willen doen. Helaas is er geen woonruimte voor ze beschikbaar. Wil je als ondernemer toch mensen laten overkomen om voor je te werken dien je leefbare woonruimte voor ze te regelen. Bijvoorbeeld hotelkamers. Maar dat heeft een prijs die de ondernemer niet wil betalen. Logischerwijze zijn arbeidsintensieve bedrijven die afhankelijk zijn van laagbetaalde arbeidskrachten op termijn niet levensvatbaar.

Inmiddels speelt een speculant c.q. projectontwikkelaar een rol in het verhaal van de beleidsmakers. Iemand die alles op alles zet om op het industrieterrein aan de Westrak gestapelde woonunits van de firma Ursem gebouwd te krijgen. Hij is belanghebbende in het verhaal. Maar er zijn er nog meer belanghebbenden. De arbeidsmigranten en de omwonenden zijn ook stakeholders. In hoeverre hebben de omwonenden nog een vinger in de pap waar het hun eigen fysieke leefomgeving betreft? In hoeverre hebben de arbeidsmigranten nog wat te vertellen over hun woonsituatie? Luistert het gemeentebestuur naar hún verhalen?

De Hollands Kroners hebben gekozen voor een nieuw bestuur. Een bestuur dat meer rekening wil houden met de inwoners. ‘Met name bij projecten en ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving willen we de bewoners eerder bereiken’, staat in het coalitieakkoord. Het akkoord is doorspekt met begrippen en zinsneden als ‘samen met de inwoners’. ‘samenwerking’, ‘in gesprek gaan’, ‘luisteren naar elkaar’, ‘communicatie’ en de ‘menselijke maat’. In hoeverre zijn die goede voornemens tijdens het ‘schrijven’ van het logiesaccommodatie-verhaal in acht genomen?

Kees Zwaan