COLUMN: Jesse wil geen Zorgfonds

Vijf jaar geleden vond een grote manifestatie plaats in Den Haag waar geprotesteerd werd tegen de vastgelopen zorgmarkt. Ook uit regio Schagen reisde een flinke afvaardiging af naar onze bestuurlijke hoofdstad. Wachtlijsten, geen plek meer in verzorgingshuizen, tekort aan huisartsen, dure tandarts, hoge zorgverzekeringspremies, eigen risico, eigen bijdrage en ga zo maar door, het zijn allemaal verschijnselen van een vastlopend zorgstelsel.

De Socialistische Partij wil dan ook een Nationaal Zorgfonds waarmee een einde komt aan een ingewikkeld, peperduur stelsel van zorgverzekeringen. Ook werd geprotesteerd tegen het eigen risico in de zorg. Dat wordt gezien als boete op ziek zijn. Als je gezond bent betaal je niets, maar zodra je ziek wordt, ga je tot maximaal 385 euro betalen.

De manifestatie vond plaats op het Malieveld in Den Haag, waar het publiek werd toegesproken door diverse politici. Ook de voorman van GroenLinks, Jesse Klaver, sprak de menigte toe en vertelde hoe GroenLinks over marktwerking in de zorg denkt. Hij verklaarde dat GL vóór een beperkte marktwerking in de zorg is en daarom geen Zorgfonds wil. Hij werd meteen massaal weggehoond en uitgefloten. Henk Krol verklaarde wél voorstander te zijn van een Zorgfonds en liep ook mee met de protestmars in 2017. Zelfs de Partij voor de Dieren wil de marktwerking en de ziekteboete afschaffen en laat daarmee zien een echte linkse partij te zijn. Jesse liep helaas niet mee.

De vastgelopen volkshuisvesting is al jarenlang het strijdtoneel van een overspannen markt. Hoge huizenprijzen en hoge huren. Een te groot deel van een gezinsinkomen gaat nu op aan huur. Veel mensen kunnen geen woning krijgen en staan jarenlang op een wachtlijst. Een gevolg van de vastgelopen woningmarkt. Weer was het de SP die actie ondernam, nu tegen de doorgeslagen woningmarkt. Massaal werd er in Rotterdam gedemonstreerd tegen een beleid dat er verantwoordelijk voor is dat niet iedereen een passende en betaalbare woonruimte kan krijgen.

Zich links noemende partijen zoals de PvdA en GL lieten nu weer verstek gaan. Het zijn partijen die zich blijkbaar hebben geconformeerd aan liberaal beleid. Ze vertrouwen nog teveel op een zichzelf regulerende markt. Je zou kunnen zeggen dat GroenLinks en de PvdA liberaal-linkse partijen zijn die bestaande maatschappelijke structuren in stand willen houden en slechts de scherpe kantjes van het liberale beleid eraf willen halen. Maatschappijbevestigend dus.

Jesse Klaver bevestigde die kwalificatie toen ik hem in smoking zag optreden bij het Televiziergala, een bij uitstek elitaire gebeurtenis. Hiermee liet de leider van GroenLinks zien bij welke klasse hij hoort. En dat is niet die van al die mensen met een minimumloon. Dat is niet die van degenen die jarenlang op een huis moeten wachten. Dat is niet die van degenen die de tandarts of een ziekteboete niet kunnen betalen.

Er is nog een vastgelopen markt. De energiemarkt. Net als de gezondheidszorg en de volkshuisvesting is de energievoorziening van groot maatschappelijk belang. Zo belangrijk dat je ze eigenlijk niet aan de markt kunt overlaten. Dan gaat het fout zoals we nu zien. Gas en elektriciteit zijn bijna onbetaalbaar geworden. Sommige mensen vertrekken naar Spanje om de dure koude maanden hier in Nederland over te slaan. Anderen zitten in dikke wollen truien en drie paar sokken in de huiskamer om nog maar niet de verwarming te hoeven aanzetten. Energievoorziening, gezondheidszorg en volkshuisvesting zijn zo belangrijk voor ons allemaal dat het eigenlijk staatsaangelegenheden zouden moeten zijn. Ze horen niet in handen te zijn van op winst beluste ondernemingen. Nationaliseer Vattenfall maar. Want we willen er allemaal betaalbaar warmpjes bijzitten…