Schagen rijp voor de kliko-politie?

Is Schagen rijp voor de kliko-politie? De vraag komt op nadat HVC  de inhoud van het restafval in de gemeente Schagen heeft onderzocht en wat blijkt?  Er zitten veel stoffen in die daar niet thuishoren zoals groente, fruit en tuinafval (GFT). Dit hoort in de groene bak en niet bij het restafval.

Daarnaast werden ook grote hoeveelheden papier en plastic aangetroffen in het restafval. Foei mensen. Doodzonde zegt HVC omdat deze materialen gerecycled kunnen worden, maar nu samen met het restafval wordt verbrand.

Doet buurgemeente Hollands Kroon het dan beter? Deze gemeente heeft de betaalchip ingevoerd om mensen te verleiden minder restafval af te scheiden. Helpt nog weinig. Ook in deze gemeente heeft de HVC de kliko’s onderworpen aan een onderzoek.

De resultaten waren net iets beter dan in de gemeente Schagen, maar ook hier wordt nog altijd veel GFT afval, papier en plastic tussen het restafval gevonden. De betaalchips op de kliko’s hebben daar nog niet veel invloed gehad op het weggooigedrag van de mensen.

Hoe zorg je ervoor dat mensen hun afval beter sorteren? Door ze achter hun broek te zitten met waarschuwingen en boetes vinden de afvalverwerkers. Dit laatste is niet ondenkbaar omdat op gemeenten de verplichting rust toe te werken naar 100 kg restafval per persoon en naar 30 kilo in 2025. Daar zitten de gemeenten nog ver vanaf. U voelt het al: de zogenaamde kliko-politie kan redding brengen. Hoe dan?

Als het afval niet goed gescheiden wordt, krijgt de eigenaar een waarschuwing in de vorm van een gele kaart. Daarna een oranje of rode kaart. Als er dan nog niet goed gesorteerd wordt, dan volgt een boete. De gemeente Tilburg heeft er ervaring mee. Het controlesysteem met de zogenoemde ‘kliko-politie’ leverde in het begin van het project flink wat kritiek op. Daar heet de kliko-politie afvalcoach en dat bekt toch beter.

Maar mag dat loeren in kliko’s wel en het rechercheren naar de naam van de eigenaar en die dan registreren? De Autoriteit Persoonsgegevens is kritisch op de nogal directe aanpak. ‘Stel dat je een incontinentieprobleem hebt en net de luiers hebt weggegooid. Of een zwangerschapstest. Daar heeft de gemeente helemaal niets mee te maken’, zei een woordvoerder. Maar weegt dit bezwaar op tegen het belang dat afval goed wordt gescheiden?  De lezer mag het zeggen.

De chip in de kliko zoals dat in Hollands Kroon praktijk is geworden staat op gespannen voet met privacybescherming. De gemeente geeft aan dat de afvalbak verbonden is aan het woonadres. De chip registreert het aantal keren dat de bak wordt aangeboden om geleegd te worden.

De chip kan worden uitgelezen. Dit maakt de weg vrij voor de kliko-politie (afvalboa’s) om te gaan handhaven. In Hollands Kroon is dit nog niet in praktijk, maar dit kan wel komen als blijkt dat het nieuwe systeem weinig oplevert.

De vraag is of dit circus wel nodig is als blijkt dat nascheiding van pmd afval uit restafval veel betere resultaten oplevert. Laat de afvalverwerker het scheiden zelf doen. Inwoners bieden restafval, inclusief kunststofverpakkingen, blik en drinkpakken, gezamenlijk aan.

De afvalinzamelaar haalt het restafval, inclusief kunststof, op en brengt dit naar een nascheidingsinstallatie. Deze  installatie scheidt het verpakkingsafval van al het andere afval. Wat blijkt? Door na te scheiden wordt veel meer plastic- en metaalverpakkingen en drankenkartons uit het restafval gehaald. Mijn boodschap is: de overheid hoort het inwoners makkelijker te maken en niet moeilijker, nascheiding van verpakkingsafval past hierbij.

Eugeen Hoekstra