Radiocolumn: Inspraak bij kustveiligheid

Hoeveel jaar zijn we nu al aan het meedenken met onze overheden? Het begon destijds met Ada Wildekamp. We kregen in 1997 “Kijk op Kust”. Een wedstrijd ter gelegenheid van 400 jaar Zijpe om ideeën los te krijgen. Veerkracht en meervoudig ruimtegebrek werden de bouwstenen voor de kust. Ada Wildekamp, initiatiefneemster van het kustproject, draagt in 1998 het zandzakje over aan haar opvolger Patrick Poelman. Het ontwikkelen van zijn Kustvisie werd ook gesteund door Monique de Vries die toen staatssecretaris was. In Camperduin werd het Kustteam geïnstalleerd. De teamleidster was wat eerder gekomen want zij had nog nooit de Hondsbossche zeewering gezien. Ik dacht: hoe is het mogelijk dat je een probleem op moet lossen waarvan je eigenlijk helemaal niets weet. Het Kustteam heeft verrassende vergaderingen belegd. In fort Kijkduin in Huisduinen, in IJmuiden op een eilandje bij de Hoogovens maar de meeste bijeenkomsten waren in Petten in de Watersnip. Helaas heeft de provinciaal verantwoordelijke Patrick en zijn Kustteam  geen oplossing gebracht in de veiligheid hier aan de zee. En nu voeren andere het overleg over de zwakke schakels aan. De nieuwe gedeputeerde Rinske Kruisinga samen met de inmiddels vertrouwde Dijkgraaf Monique de Vries van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Met ook nog een geslachtgenoot in Den Haag krijgt deze vrouwen de kans om zich te bewijzen.

Wij vernamen donderdag 4 oktober tijdens de bewonersbijeenkomst in de Watersnip dat de eindverantwoording voor de uitvoer van maatregelen nu bij Hoogheemraadschap ligt. Daar komt de machtstrijd weer dacht ik. Hoe zit dat in dit land. Wie maakt er de dienst uit en wie beslist er wat veilig is? Als meedenker stel ik vast dat deze bestuursgroep van de ambtenaren van Gedeputeerde Staten duidelijke richtlijnen hebben ontvangen over onze inspraakmogelijkheden. Wij kregen te horen dat G.S. al heeft besloten voor een robuust ontwerp die de zeewering voor de komende 50 jaar veilig moet maken. Bouwsteen een: het aanbrengen van een grote hoeveelheid zand aan de zeezijde van de dijk. Daar aan gekoppeld bouwsteen twee: een van de drie aanvullende uitvoeringplannen. Om de inpassing van deze drie scenario’s te bevorderen kan een extra bouwsteen, nummer drie, worden ingezet. Nieuwe ideeën of eigenlijk oude plannen wederom bespreekbaar maken dat zal niet meevallen. Het adviesbureau Witteveen en Bos heeft namelijk alleen deze bouwstenen aangereikt om een en ander te klaren.

Teneinde de complexiteit beperkt te houden wordt gekozen voor combinaties van twee bouwstenen, waarbij tijdens de workshops een derde bouwsteen aan de alternatieven kan worden toegevoegd.  In meerdere groepsgesprekken werd hiertoe een poging gedaan door o.a. de lange strekdammen als derde bouwsteen voor te stellen. Dit om het zand voor de kust vast te houden, de dure zandsuppleties te verminderen en de natuur op de dijk maar vooral onder water rust te geven. Want wat zijn de Putten waard als de vogels geen voedsel meer kunnen vinden bij de strekdammen? De veiligheid van Nederland mag dus niet groter worden dan drie bouwstenen. Twee mag ook maar geen vier. Waarom moet je meedenken over de optie van een mega zandsuppletie die de zeedijk en het achterland veranderd in een stuifwoestijn en al het leven nabij de strekdammen vernietigd? De zandsuppleties zijn er mede verantwoordelijk voor dat de visvangst aan de kust achteruit is gegaan.  De grote boosdoener ligt ongeveer 200 meter uit de kust ligt. De veel besproken diepte in zee of getijdengeul. Rijkswaterstaat noemt hem of haar de zandrivier. Hier raast vier keer per dag afwisselend eb en vloed met moordende kracht van zuid naar noord en van noord naar zuid. Ik vind dat deze boosdoener minstens 500 meter zeewaarts gedwongen moet worden. Dicht gooien van deze geul is slechts een tijdelijke oplossing. Net zo tijdelijk als alle zandsuppleties die we in het verleden hebben gehad of die er nog zullen komen. Al het zand spoelt weg in noordelijke richting. De natuur is alleen te dwingen met grof geweld.

Natuurlijk zijn er voorbeelden op te noemen hoe het wel kan. De pier bij IJmuiden bijvoorbeeld om de handel van Amsterdam veilig te stellen. De pier bij Hoek van Holland om Rotterdam een zeehaven te maken van wereldklassen. Op Texel is er ook een dam gemaakt van 550 meter lengte om dat Eijerland weer een eiland dreigden te worden. Een succes die Waterstaat zelfs twee miljoen euro per jaar oplevert omdat er minder zand hoeft te worden gesuppleerd. En ook bij de aanleg van de 2e Maasvlakte mogen ze grof geweld gebruiken om de eb en vloedstroom iets om te leiden. Dat zou hier in Noord-Holland ook kunnen. Met een paar lange strekdammen voor de Hondsbosch dwing je de zandrivier om een ander traject te volgen. Alleen op deze manier krijg je rust langs de kust, blijft het zand liggen en kan dit zelfde zand geleidelijk verstuiven tot nieuwe duinen. Dit zijn geen nieuwe ideeën. Dr. Henk Schoorl, die helaas al weer tien jaar is overleden, heeft van zeestromingen in Noord-Holland een levensstudie gemaakt. De vier boeken die hij hierover schreef liggen bij expositie Dijk te Kijk in Petten ter inzage. Bij de presentatie in november 1988 van ‘Kustgenese…Kust genezen’ de zevende uitgave van de ”Kring van Vrienden van de Hondsbossche” heeft hij zijn plannen ontvouwt en beredeneert. Dr. Schoorl opperde het plan om door middel van een dam tussen Den Helder en de Zuiderhaaks de Noordhollandse kust in een klap tegen erosie te beschermen. Helaas vond hij geen steun bij deze vrienden want die zijn alleen maar geïnteresseerd in het verleden. Het Waterbouwkundig laboratorium heeft 25 jaar geleden ook al geopperd om lange strekdammen te maken om de veiligheid te verbeteren. Met z’n allen zijn we benieuwd naar de conclusie die de nieuwe commissie over de inspraakavond in de Watersnip zal meedelen. Wat ze ook voor maatregelen nemen het blijft mooi wonen aan de voet van de Hondsbossche en Pettemer Zeewering, waarbij wij natuurlijk hopen dat onze voeten droog zullen blijven aan de landkant van onze zeedijk.

Wil je niets missen uit Schagen en de regio?

Publicatiedatum: 1 september 2008
Categorie: Archief
Aantal views: 86
Avatar foto
Je leest een bericht uit het rijke archief van Noordkop Centraal



Geef hier jouw reactie (check eerst onze huisregels):