Is je plas wel in orde?

Beeldtelefoon, digitale consult met je arts of specialist, bekijk de vreugden van de digitale gezondheidszorg. Scheelt ritjes naar de dokter, spreekuur via het internet. Je WC weet of je urine en ontlasting in orde zijn. Kortom, zie hier de voordelen van het digitale tijdperk. En dan heb ik het nog niet over de gezondheidsapps die het leven bepalen van heel veel mensen. Ze houden je hartslag bij, je bloeddruk en je suiker. Kortom, doodgaan zonder voorkennis lukt niet meer.

EHealth brengt de zorgkosten naar beneden, zo is het idee want eHealth zou goedkoper zijn, de zorg toegankelijker maken en de patiënt centraal stellen. Bedrijfskundige Laura Visser promoveerde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen over dit onderwerp. Is ze ook zo opgetogen? Nee, ze ontdekte dat hoofdzakelijk mondige patiënten meededen.

Onmondige mensen houden het voor gezien. Ze vinden het te lastig. Er wordt veel initiatief gevraagd, je moet actief meedraaien in de onlinegemeenschap.  De optie om elektronisch een dagboek bij te houden ervoeren sommigen als druk. En hoewel eHealth vragen stellen gemakkelijker maakt, deden patiënten dat toch niet, uit angst klagerig over te komen.

Visser volgde twee jaar een pilotproject waarin parkinsonpatiënten via een besloten forum in contact stonden met hun zorgverleners. Dat bleek niet aan iedereen besteed: van de honderd deelnemers ging slechts een derde actief aan de slag. Dat waren veelal mondige patiënten, degenen die waarschijnlijk al minder moeite hebben met de toegankelijkheid van zorg.

Er is nog een verschijnsel dat zij ontdekte. De communicatie tussen patiënt en behandelend arts wordt formeler. EHealth maakt de afstand tussen behandelaar en patiënt eerder groter dan kleiner. Een patiënt vroeg een verpleegkundige ‘je’ te zeggen, maar dat wilde ze niet omdat de neuroloog meekeek. Hetzelfde is aan de hand als de patiënt kan meekijken als zorgverleners met elkaar aan het overleggen zijn. Ze letten dan erg op hun woorden. Volgens Visser wordt vaak te simplistisch gesproken over eHealth. ‘Alsof dit dé oplossing voor de toekomst is. Maar er zijn allerlei zaken waarover je kritisch moet nadenken.’

Ook GGZ Nederland ziet grote verschillen tussen patiënten, in mondigheid en digitale vaardigheden. Er moet daarom nog veel in eHealth worden geïnvesteerd. Voor de vervlechting van de nieuwe technologie met de reguliere zorg, is het nodig dat de ICT voldoet aan afgesproken standaarden. Die afspraken ontbreken nu nog goeddeels, en daar moet de overheid er heel dicht op zitten.

Naast voordelen want die zijn er zeker, zijn er ook schaduwzijden. Ik denk aan het risico van medicalisering met bijvoorbeeld onder- of overbehandeling als gevolg, toenemende macht van ICT-bedrijven, misbruiken van persoonlijke gezondheidsgegevens en barrières voor de toegankelijkheid van deze gegevens. Nog een feit: de nieuwe hulpmiddelen zijn te duur voor mensen met een laag inkomen. Een tweedeling dreigt want vooral de koopkrachtigen en de hoog opgeleiden zullen ermee gaan werken. Het beste is deze hulpmiddelen op te nemen in het basispakket. De investering verdient zichzelf terug.

Eugeen Hoekstra

 

Wil je niets missen uit Schagen en de regio?
Avatar foto
Je leest een bericht uit het rijke archief van Noordkop Centraal



Geef hier jouw reactie (check eerst onze huisregels):