Hoezo wordt Schagen een nadeelgemeente?

De vraag is actueel omdat Schagen tot de voordeelgemeenten behoort die geld overhouden in het sociale domein maar waarbij wethouder Ben Blonk altijd de aantekening maakt dat dat niet zo blijft, dat er een herverdeling komt over het hele land en dat dit betekent dat Schagen op termijn geen geld meer overhoudt maar tekort zal komen. Is dit echt zo?

Voor de gemeente Schagen zouden de jaren 2015 en 2016 op een financiële ramp uitdraaien als er niet flink zou worden bezuinigd. En dat is ook gebeurd. Zo werd besloten diep te snijden in subsidies en andere inkomensoverdrachten en in het afslanken van de gemeentelijke organisatie en werd de OZB met 9% extra opgetrokken. Maar 2016 is helemaal geen rampjaar geworden. Integendeel, 2016 is voor de gemeente een jubeljaar geworden. Wethouder Steven van Dijk rept in het voorwoord van de jaarrekening dat 2016 over een prachtjaar.

De gemeente hield ruim 5 miljoen euro over, waarvan 2,9 miljoen in de welzijnssector. Burgers die dit nieuws lazen voelden zich bedonderd. Want zelfs zonder die bezuinigingen had Schagen geld overgehouden. Snel wordt gezegd vanuit het gemeentehuis dat wij het niet begrijpen, het gewone volk, dat dit mooie bedrag een eenmalige meevaller is en niet structureel.

Er wordt niet bij verteld dat er flink veel geld is binnengehaald op de precariorechten: € 1,6 miljoen euro. En dat is wel degelijk structureel geld. Eenmalig moeten we overigens met een korreltje zout nemen omdat er elk jaar een batig saldo is. Hoe dit saldo tot stand gekomen is, is niet interessant, het feit dat dit elk jaar gebeurt maakt dat we kunnen spreken van een structureel fenomeen.

Nog moeilijker is te aanvaarden voor ons lezers dat de gemeente zoveel geld heeft overgehouden op de zorg en welzijn in 2015 en 2016. Er ging geen dag voorbij of we lazen dat er weer en nog meer bezuinigd moest worden in de sociale sector en opeens komen die jubelverhalen naar buiten. Schagen hield 2,9 miljoen over. Gelukkig was de politiek zo fatsoenlijk om het geld niet te laten verdwijnen in de algemene middelen, maar de vraag blijft hoe het kan dat Schagen zoveel geld heeft overgehouden. Dit komt door lagere kosten bij begeleiding, dagbesteding en huishoudelijke hulp. Verder zijn de re-integratiekosten lager uitgevallen en hebben minder mensen in de bijstand gebruik gemaakt van de korting-afspraken met zorgverzekeraar Univé.

Wethouder Blonk blijft zeggen dat de overschotten tijdelijk zijn omdat er landelijk een herverdeling plaatsvindt van geld naar de 388 gemeenten in Nederland en dat zou kunnen betekenen dat Schagen i.p.v. een voordeelgemeente een nadeelgemeente wordt. Maar is dit zo?

De meicirculaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken laat dit niet zien. Schagen mag dit jaar rekenen op 18,5 miljoen euro, voor volgend jaar 18,8 miljoen, voor 2019 18,6 miljoen en voor 2020  18,5 miljoen en voor 2021 18,6 miljoen euro.  

Conclusie is dat de inwoners in Schagen niet snel naar de gemeente stappen voor hulp en dat er hierdoor geld overblijft. Door de vergrijzing zal de zorgconsumptie toenemen maar ook dan blijft er genoeg geld over om te investeren in kwaliteitsverbeteringen en innovatie.

Eugeen Hoekstra