Gemeente problematiseert de zorg door bureaucratie

Is de decentralisatie een farce geworden?  Ik denk het wel. In het Sociaal Akkoord beloofde de overheid om zesduizend banen te scheppen voor arbeidsgehandicapten, maar het bleef in 2016 steken op 3.597. Van de overheid moet je het niet hebben. De Wmo komt vaak aan de beurt bij de rechterlijke macht omdat gemeenten er een potje van maken. Schagen incluis met de huishoudelijke hulp. De bedoelingen waren goed. Taken werden door het rijk overgeheveld naar de gemeenten omdat men dacht dat gemeenten, die dichter bij de burgers staan, de hulp efficiënter konden organiseren.

Bleek een boute stelling te zijn achteraf. Want er zijn in ons land nog nooit zoveel klachten geweest over de zorg dan sinds de overheveling. Vroeger waren ruim 20 zorgkantoren die over de zorg gingen, nu zijn het 388 gemeenten geworden. Hulpverleners waaronder veel mantelzorgers komen om in de formulierendiarree van gemeenten. In hoe meer gemeenten een hulpverlener werkt hoe groter de berg contracten en declaratiepapieren. Wie hebben dit misbaksel toch verzonnen?

Tegelijkertijd met de afwenteling van taken naar de gemeenten zou minister Ronald  Plasterk van Binnenlandse Zaken zorgen voor grotere gemeenten met minimaal 100.000 inwoners. Hierdoor zou het aantal gemeenten drastisch verminderen en zou het niet tot een versnippering zijn gekomen zoals het nu het geval is. Plasterk strandde met zijn aanpak bij de provincies en hield het toen maar voor gezien. En dus blijven we zitten met 388 gemeenten, 388 burgemeesters en duizenden wethouders en raadsleden die allemaal hetzelfde wiel zitten uit te vinden.

De Nationale Ombudsman ontving sinds januari 2015 ruim 3.100 klachten. Instanties schuiven moeilijke gevallen op elkaar af, wet- en regelgeving is ingewikkeld en burgers weten niet waar ze moeten aankloppen voor hun probleem. Andere knelpunten zijn het onbeantwoord laten van vragen, schending van de privacy, onvolledige of onjuiste informatieverstrekking, onheuse bejegening en ´van het kastje naar de muur’- problematiek.

Uit het ervaringsonderzoek Wmo gemeente Schagen augustus 2016 zijn de volgende opmerkingen te lezen van cliënten:

·         “Alle voorzieningen die ik in het verleden had, zijn afgeschaft zonder motivatie. Ik heb zelf al geld uitgegeven aan hulpmiddelen met de verwachting dit te kunnen betalen uit de vervoersvoorziening WMO. Maar dan wordt dit zomaar afgeschaft.”

·         “Blij, dat ik door de ondersteuning thuis kan blijven wonen.”

·         “Hulp in het huishouden werd per 1 mei 2016 gestopt door de gemeenten. Na wettelijke procedure weer opgestart in juli 2016. Dit gaf veel onrust en leverde gevaarlijke situaties op, omdat mijn moeder (86 jaar) zelf huishoudelijke handelingen moest doen wat haar gezondheid niet ten goede kwam.”

En zo rommelen we maar wat aan. Er worden te weinig arbeidsgehandicapten aan een nieuwe baan geholpen. Het loopt vast op de bureaucratie en regels waardoor vooral Wajongers de boot dreigen te missen: ze worden niet duurzaam arbeidsgeschikt geacht. Wat voor regering er komt, ik hoop dat er eindelijk geluisterd wordt naar de mensen om wie het gaat.

Eugeen Hoekstra