Column: Schagen traag als een schildpad

Het kabinet komt met extra geld om mensen te helpen met lage inkomens  naast de energietoeslag, maar de gemeente Schagen heeft er geen haast mee. De brief van het kabinet is van 3 december 2021. Schagen heeft voor dit doel een kleine zes ton ontvangen. Maar in plaats van dit geld te laten toekomen aan huishoudens die dit geld hard nodig hebben komt er eerst een onderzoek. Stel je voor dat er iemand tussen zit die dat geld niet nodig heeft. Moeten de anderen dan zo lang wachten? Het onderzoek kost handen vol geld. 

Waarom die laksheid?

De gemeente Schagen heeft voor dit doel € 591.675, – ontvangen. Het is de bedoeling dat gemeenten zelf beslissen welke huishoudens mogen profiteren van deze regeling. Het TNO heeft berekend dat in Schagen 1.134 inwoners in deze doelgroep vallen. Dan is het niet zo moeilijk om het geld uit te delen aan mensen voor wie dit bedoeld is. De energiearmoede is nu het grootst door de inflatie en gestegen energielasten, dus is spoed heel hard nodig. Maar niet in Schagen. Waarom niet?

Gemeente Schagen gaat eerst een onderzoek laten doen. Schagen wil cijfers zien. Hoeveel energiearme huishoudens zijn er in Schagen en wie wonen er in een koop- of een huurwoning. En waar in Schagen wonen ze?

Hiervoor heeft de gemeente echter aanvullende cijfers nodig. Schagen wil weten waar die huishoudens wonen met een grote kans op energiearmoede wonen. En hoeveel van deze huishoudens een koop- of juist een huurwoning hebben. De gemeente weet al veel. Een deel van haar inwoners ontvangt een bijstandsuitkering, een toelage vanuit de meedoen-regeling of krijgt kwijtschelding van gemeentelijke heffingen.

Daarom vraagt Schagen het CBS om met aanvullende cijfers te komen. Maar ook het CBS weet niet exact waar een huishouden met energiearmoede woont, of hierop grote kans maakt. Ja, toch wel, denkt de gemeente. Het CBS werkt met algoritmes en heel veel achtergrondkenmerken. Daaruit komen data tevoorschijn die de gemeente kan gebruiken om af te leiden welke huishoudens in Schagen een relatief grote kans hebben op energiearmoede. Kosten van het onderzoek: €12.000,-.

Is zo’n onderzoek wel echt nodig? En gaat het niet te lang duren? Gezinnen met een laag inkomen en met een tochtige woning zitten te springen om hulp. De gemeente kan ook kiezen voor een andere methode: selecteer op inkomen (lager dan 120% van het sociaal minimum) en roep deze huishoudens op hun jongste energienota te laten zien. Dit zou bij velen digitaal kunnen.

Wooncompagnie kan exact aangeven welke woningen een label E,F en G hebben en weet globaal hoe de inkomens  liggen bij  zijn huurders. Snelheid is nu echt nodig boven zorgvuldigheid omdat de nood in veel huishoudens heel hoog is. De gemeente zegt te kiezen voor maatwerk, logisch natuurlijk, maar nu even niet. Hier is geen tijd voor. Ik vind dat het geld zo snel mogelijk moet worden overgemaakt aan deze huishoudens.

De armoedeplannen zijn hard nodig en het is daarom goed dat de gemeente Schagen er werk van maakt. Maar moet het allemaal in een slakkengang gebeuren, terwijl de nood nu zo hoog is?

Eugeen Hoekstra