Column: Schagen aan de bedelstaf

De gemeente Schagen vraagt bijna smekend op haar knieën aan hulpbehoevende inwoners de traplift of rolstoel alsjeblieft zelf te betalen. Die oproep doen meer gemeenten in ons land. Dit wordt het moreel appèl in de Wmo genoemd. 

Dat arme Schagen toch. Ze komt geld tekort en de eersten die de rekening gepresenteerd krijgen zijn de mensen die van de overheid afhankelijk zijn. De gemeente Voorschoten is Schagen al voorgegaan. De PvdA daar ziet het met lede ogen aan. Ze is bang dat burgers tijdens het keukentafelgesprek onder druk worden gezet.

‘Een ongewenste situatie’, zegt de PvdA daar die wil voorkomen dat er een informele inkomenstoets plaatsvindt en roept burgers op zich bij de fractie te melden als dat wel gebeurt. Ik zie de PvdA in Schagen dit niet doen. Liefst wil ze dat de inkomenstoets terugkomt met flinke eigen bijdragen voor mensen die goed verdienen. Geen onlogische gedachte, maar die toets is afgeschaft om stapeling van eigen bijdragen en bijbetalingen tegen te gaan bij mensen die meervoudige gezondheidsproblemen hebben.

Steeds meer gemeenten gooien de poorten naar de Wmo en vooral de huishoudelijke hulp dicht. De ene gemeente weegt het inkomen mee, de ander kent past na een half jaar hulp toe. In Voorschoten wordt een moreel appel gedaan op inwoners die een aanvraag voor huishoudelijke ondersteuning indienen. ‘Betaal deze zelf.’

Hiermee wil de gemeente de kosten voor de Wmo terugdringen. Dit laatste is onmogelijk omdat de bevolking aan het vergrijzen is waardoor vaker een groter beroep wordt gedaan op hulp van de gemeente. Wen er maar aan zou ik zeggen.

Aan welke groep verdieners wil Schagen die oproep doen? Aan welk inkomen wordt gedacht? Vanaf 40.000 euro per jaar bijvoorbeeld? Praat de gemeente dan over het bruto-inkomen of aan het netto te besteden inkomen? Dit maakt nogal een verschil. Mensen met een chronische ziekte of een handicap hebben vaak hoge (medische) kosten. Houdt de gemeente hier rekening mee?

Overigens begeeft de gemeente zich op glad ijs om dat appèl te doen. Burgers zijn mondige mensen en weten dit. Zij zullen in bezwaar gaan en juridische procedures beginnen tegen de gemeente als die moeilijk gaat doen.  Die strijd  zullen ze winnen omdat de gemeente geen poot heeft om op te staan. Toch verwacht de gemeente Schagen door het appèl een besparing te kunnen realiseren van 150 duizend euro op jaarbasis. Tot op heden is geen cent binnengehaald. Er komt nog een publiekscampagne die natuurlijk niet gratis is.

Wat wel aandacht verdient is verspilling en onnodig gebruik van hulp van de gemeente. Hoeveel scootmobiels staan er in schuren al jaren ongebruikt? Hoeveel worden er gestolen en verkocht in Oost-Europese landen? De accu’s zijn heel waardevol. Hoeveel rolstoelen en sportrolstoelen worden niet teruggebracht naar de leverancier? Hoeveel trapliften blijven in de woning achter als de gebruiker is overleden? Er zit geen statiegeld op deze vervoersmiddelen. Jammer, want terugbrengen loont.

De vraag is of Schagen zich nog druk moet maken over dit onderwerp. In  het regeerakkoord staat dat het kabinet met nieuwe voorstellen komt voor een ‘eerlijkere eigen bijdrage met landelijke normen en met oog voor betaalbaarheid van lage- en middeninkomens.  Schagen wordt zo op haar eigen wenken bediend.

Eugeen Hoekstra