Column: HVC moet afvaldrama zelf oplossen

PvdA Hollands Kroon ziet mogelijkheden om restafval achteraf te scheiden. Dat is een goed idee. Hollands Kroon mag niet mopperen omdat het restafval in kilogram per inwoner aanzienlijk is verminderd. Toch ziet de PvdA ook dat niet goed gescheiden afval wordt afgekeurd en alsnog verbrand. Dat betekent dat er veel moeite voor niks is geweest.

Zelfs mensen die bewust heel erg hun best doen, raken teleurgesteld en de motivatie dreigt een deuk op te lopen, menen de sociaaldemocraten in de polder. Amsterdammers hebben deze moeite nooit hoeven doen, maar lijken intussen een voorloper te worden. In deze gemeente (net als in andere grote steden) wordt geen afval ‘aan de bron’ (door de inwoners) gescheiden, maar dat gebeurt achteraf door de afvalverwerker. Het scheiden achteraf kan door technische ontwikkelingen steeds verfijnder.

De doelstelling om de hoeveelheid restafval te beperken werkt averechts, omdat het juist leidt tot vervuiling van PMD (plastic verpakkingen, metalen blikjes en drinkpakken). Dat probleem wordt volgens de sector steeds groter. Zo zien we steeds meer dat gemeenten overstappen op nascheiding.

Neem de Regio Gooi en Vechtstreek. Het algemeen bestuur van deze regio heeft onlangs besloten om over te stappen van bronscheiding (bij de mensen thuis)  naar nascheiding  (bij de afvalverwerker) van PMD. Dit houdt in dat inwoners PMD bij het restafval kunnen deponeren, waarna gespecialiseerde verwerkers het PMD eruit halen. De gemeenteraden van Gooise Meren, Hilversum, Laren en Wijdemeren hebben inmiddels gekozen voor nascheiding. Blaricum en Huizen kozen voor doorgaan met bronscheiding.

Nascheiden betekent dat het restafval, inclusief PBD (plastic verpakkingen, blik en drankkartons), naar een afvalverwerker gaat die het afval letterlijk op een lopende band gooit, waarna het PBD er machinaal en handmatig wordt uitgehaald.

Nascheiden zorgt voor een scheidingsrendement van zo’n 15-25%. Dat betekent dat van het restafval dat de fabriek ingaat zo’n 15-25% verder kan worden gerecycled. De rest gaat uiteindelijk naar de verbrandingsoven. Maar de techniek staat niet stil en dus zal dit percentage de komende jaren flink stijgen en hoeft er minder worden verbrand.

Nascheiden heeft volgens afvalverwerker Omrin, gevestigd in het noorden van het land, veel voordelen. Zo hoeft de vuilniswagen minder vaak door de straat te rijden om afval op te halen en dat is goedkoper en beter voor het milieu. Ook is de kwaliteit van nagescheiden afval goed en zal de komende jaren nog beter worden. In het nascheidingsmodel is de gemeente enkel verantwoordelijk voor de inzameling en biedt de gemeente haar restafval aan bij de nascheider. De Omrin gemeenten ontvangen daarom dit jaar een inzamelvergoeding van € 14,74 per ton ingezameld nagescheiden huishoudelijk restafval.

Grondstoffendeskundige Ernst Worrell van de Universiteit Utrecht vindt dat bronscheiden een opvoedkundige functie heeft. “Door afval al thuis te scheiden worden mensen bewuster van de hoeveelheid afval die ze produceren en hoe ze dat kunnen beïnvloeden”, legt de hoogleraar uit. “Op die manier snappen mensen dat het waardevolle materialen zijn en dat je dus niet alles hoeft weg te gooien.” Dit ideaal is echter achterhaald doordat de inzameling steeds complexer is gemaakt door het strenger maken van de inzamelingsregels en door afval op te delen in steeds meer soorten. Hierdoor zien mensen door de vele bomen het bos niet meer en gooien uit ergernis alles in één container.

Het is terecht dat de PvdA kijkt naar de voordelen van nascheiding omdat de resultaten steeds beter worden en het systeem eenvoudiger wordt voor de burger. Helaas houdt HVC de boel af door nascheiding enkel toe te passen bij huishoudens die in flats wonen en waar voor kliko’s geen ruimte is. Het wordt tijd dat HVC dit beleid uitbreidt voor alle huishoudens.

Eugeen Hoekstra