Column: Intimidatie ook in Schagen

Het is een schande dat ook in Schagen ambtenaren worden geïntimideerd zodat ze hun werk niet meer veilig kunnen doen. Een schrijnend voorbeeld in Schagen deed zich voor, toen twee ambtenaren tijdens een huiscontrole werden aangevallen door een bewoner. Een van hen liep daarbij een gecompliceerde heupbreuk op. Na drie operaties en een jaar revalidatie kon ze slechts beperkt terugkeren naar haar werk, maar door het trauma was haar oude functie niet meer mogelijk. Burgemeester Marjan van Kampen sprak over dit incident in het tv-programma EenVandaag en benadrukte de impact ervan.

Vrijheid van meningsuiting is geen vrijbrief voor agressie

Kritiek op het beleid en de gemeente is een recht in onze democratie. Vrijheid van meningsuiting stelt burgers in staat hun overtuigingen te uiten zonder angst voor represailles. Maar er bestaat geen recht om ambtenaren te intimideren of aan te vallen. Deze professionals voeren taken uit op basis van democratisch genomen besluiten en zijn gelegitimeerd om hun werk te doen. Hen aanvallen is niet alleen onrechtvaardig, maar ook een directe aanval op de democratische rechtsstaat. De boodschap is helder: geweld tegen ambtenaren is ontoelaatbaar.

Toenemende agressie richting ambtenaren

Uit recent onderzoek van Ipsos I&O Publiek blijkt dat drie op de tien ambtenaren te maken krijgen met verbale of zelfs fysieke bedreigingen. Boa’s worden bespuugd, baliemedewerkers uitgescholden, en ambtenaren op huisbezoek mishandeld. Dit zijn geen op zichzelf staande incidenten, maar een groeiend probleem. Zaken als intimidatie en onheuse opmerkingen via sociale media bevinden zich in een grijs gebied. Het is niet altijd even duidelijk of zulke incidenten strafbaar zijn, of dat een melding of aangifte zinvol is. Maar zulke gevallen kunnen wel onder je huid gaan kruipen. Het is wel zo dat als een haatmail dreigementen bevat, bijvoorbeeld met geweld of dood, dit strafbaar kan zijn. Als de haatmail bedoeld is om iemands reputatie te schaden met onwaarheden, kan dit als smaad of laster worden gezien.

Impact

Burgemeester Van Kampen erkent dat dit een grote impact heeft op het ambtenarenteam. Angst en onzekerheid nemen toe: wat als zij de volgende zijn? De gemeente Schagen merkt een stijgende trend van burgers met een ‘kort lontje’. Van Kampen wijst op voorvallen in de ontvangsthal: “Mensen eisen direct hun rijbewijs of paspoort, ook als dat niet mogelijk is. Wanneer dit niet lukt, escaleert de situatie soms zelfs tot fysiek geweld, zoals iemand die met een stoel begon te slaan.”

Maatregelen tegen intimidatie en agressie

Om ambtenaren beter te beschermen, organiseert de gemeente Schagen een werksessie over intimidatie en agressie. Dit moet leiden tot een agressieprotocol met duidelijke normen, preventieve maatregelen en richtlijnen voor hoe te handelen na een incident. De gemeenteraad zal het protocol ter vaststelling krijgen, in nauwe samenwerking met het college van burgemeester en wethouders.

De tijd is niet ver weg dat concrete maatregelen nodig zijn zoals cameratoezicht en veilige balies met alarmknoppen. Agressie wordt niet getolereerd en moet direct worden gemeld. Tegelijkertijd worden ambtenaren getraind in de-escalatie, omgaan met agressie en het bewaken van hun fysieke grenzen.

Fel

Burgemeester Marjan van Kampen is onverminderd fel over het geweld tegen ambtenaren: “Ik werd gewoon boos. Potverdikkie, blijf met je tengels van iedereen af! Of het nu een politieagent, ambulancemedewerker of gemeentelijke ambtenaar is: zij doen hun werk en verdienen respect. Dit mogen we niet accepteren.”

Eugeen Hoekstra