Column: Dorpsraden worden overklast

Het gemeentebestuur van Schagen wil de dorpsraden een steuntje in de rug geven. Het college wil niet alleen overleggen met de dorpsraden maar ook met de dorpelingen zelf. Is dit het antwoord op de hoog opgelopen ruzie in Schagerbrug over de asfaltering van de Dorpsweg. De dorpsraad was faliekant tegen en stapte naar de Raad van State, terwijl de dorpsbewoners er zich minder druk over maakten.

De dorpsraden worden door het gemeentebestuur gezien als de voelsprieten van het dorp. Maar is het gemeentebestuur wel echt geïnteresseerd in de dorpsraden? De Senioren Schagen en JessLokaal tonen zich hierover bezorgd en hebben recentelijk vragen gesteld aan het college.

De dorpsraden klagen over het feit dat ze niet gehoord worden. Een opsomming: op berichten naar de organisatie en/of wethouder wordt niet gereageerd,. Door het gebrek aan communicatie weten de dorpsraden niet waar zij aan toe zijn, Daardoor kunnen ze geen goed toekomstbeeld ontwikkelen.

De kwestie speelde al in 2016. In een gemeentelijke notitie in dat jaar werd de samenwerking tussen de dorpsraden en de gemeente geëvalueerd en dat leidde tot de conclusie dat de samenwerking beter moet. Zo kwamen er nieuwe veelbelovende afspraken tussen de dorpsraden en de gemeente Schagen. We zijn 8 jaar verder en de situatie is er niet veel beter op geworden.

In de bestaansgeschiedenis van dorpsraden is in z’n algemeenheid duidelijk een rode lijn waar te nemen: liefde en enthousiasme voor het dorp loopt vast op de door geld gedreven machtspolitiek van de gemeente met haar bureaucratie en regelwoede. Deze machtsongelijkheid maakt het er voor de dorpsraden niet altijd gemakkelijker op. Aan de andere kant is het gemeentebestuur er veel aan gelegen de dorpsraden goedgezind te zijn om zo een positief werkklimaat te bewerkstelligen.

Het gemeentebestuur vindt ook dat er ruimte is voor verbetering. Zo heeft het college besloten de bezoeken aan het dorp naar de avonduren te verplaatsen. Dan bereik je meer mensen. Opmerkelijk is wel dat het college nog een extra stap wil doen. Na het overleg met de dorpsraad wil het gemeentebestuur in gesprek gaan met de dorpsgenoten om te horen wat zij vinden van de eventuele plannen. Dat lijkt mij dubbelop.

Zo maait het college het gras weg voor de voeten van de dorpsraad. In de ogen van het gemeentebestuur krijgen dorpsraden de rol van strategisch adviseur toebedeeld. Naar mijn mening is dit een overschatting van wat van een dorpsraad verlangd kan worden. Dorpsraden passen ervoor om voor het karretje gespannen te worden van een politiek orgaan dat een gemeentebestuur toch is.

De gemeente rukt massaal uit. Het voltalige college bestaat al uit vijf personen. Behalve het college komt ook de gemeentesecretaris mee en de bestuursadviseurs van de wethouders en de gebiedscontactfunctionaris. Daarnaast komen verschillende adviseurs opdraven die vragen moeten beantwoorden vanuit de bevolking.

Natuurlijk wil het college aan imagobuilding doen (kijk hoe belangrijk wij jullie vinden), maar het risico is groot dat de dorpsraad zijn rol ziet minimaliseren mede door de massale opkomst van de kant van de gemeente. Het welbekende Calimero-effect kan zo de kop opsteken als de dorpsraad het gevoel krijgt minder van belang te zijn omdat het college ook wil weten wat de dorpelingen van iets vinden. Is dit niet een hoofdtaak van de dorpsraden om te communiceren met de ‘achterban’?

De extra aandacht die het college de dorpsraden wil geven kan niet los gezien worden van de gemeentelijke herindeling die ertoe geleid heeft dat inwoners het gevoel hebben dat de afstand tussen gemeentebestuur en de inwoners groter is geworden.

Bestuur en ambtelijke organisatie professionaliseren, maar de inwoners nemen de ‘vruchten van de professionalisering’ niet waar. De Rekenkamercommissie heeft ooit een onderzoek gedaan naar de bestuurskracht na de fusie, maar nooit naar de effecten van de fusie onder de bevolking. Een grote omissie vind ik.

Eugeen Hoekstra