Column: Waarom geen één asielopvangcentrum?

Wat vreemd waarom de gemeente kiest voor twee Azc’s. Eén had best kunnen volstaan: één is beter te beheersen en is goedkoper. De twee komen in Waarland en in Dirkshorn. Elk met 150 asielzoekers. Kijk je naar het aantal inwoners van beide dorpen, Dirkshorn telt 1.695 inwoners en Waarland  2.730, dan is 150 asielzoekers in verhouding te veel.

Het COA geeft de voorkeur aan één opvangcentrum voor 300 asielzoekers, maar de gemeente kiest hier niet voor en gaat het kunstje twee keer doen. Is dit wel verstandig? Het COA vindt van niet. Neem de beveiliging. Bij een volledige locatie wordt er een professioneel beveiligingsbedrijf ingeschakeld dat 24/7 aanwezig is. Bij de keuze van twee losse locaties zal het bedrijf gaan rouleren tussen de locaties. Dit maakt het er niet veiliger op want als op enig moment in één van de Azc’s een incident plaatsvindt, dan zijn daar onvoldoende (vaardige) mensen en ontstaat er een onveilige situatie. Dat neemt de gemeente blijkbaar voor lief.

Chronisch personeelstekort maakt de zaak er niet beter op. Het COA ziet problemen voor de afdeling Opvang & Begeleiding en afdeling  Gezondheidszorg Asielzoekers als er gewerkt moet worden in twee opvangcentra. Voor één locatie kan het COA één volledig team samenstellen dat maakt dat voor elke situatie de juiste, passende en veilige opvang aangeboden kan worden. Bij meerdere locaties is er sprake van mobiele teams in de omgeving. Hierdoor wordt er ook meer beroep gedaan op de zelfstandigheid van asielzoekers zelf. We weten dat hier weinig van terechtkomt omdat zij hier heg noch steg weten en blut zijn.

Op een grote locatie is er meer ruimte voor vrijwilligers om met hun initiatieven iets te ondernemen samen met de asielzoekers op locatie, zegt het COA. Dit geldt zowel voor de buitenruimte als voor ruimtes binnen. Het COA waarschuwt dat op een kleine locatie deze ruimte er niet is en kunnen deze initiatieven niet daar op een veilige manier plaatsvinden.

Het COA komt tot de conclusie dat het huisvesten van de asielzoekers op één locatie van 300 plekken, met alle ondersteunende instanties, ruimtes binnen en buiten, het inburgeren goed mogelijk is. Waarom slaat de gemeente dit advies van het COA in de wind? Het COA weet waarover ze het heeft en zegt tegen de gemeente doe het niet.

Er is een groot verschil tussentwee locaties ten opzichte van één. Zo moet het proces twee keer worden doorlopen met alle gevolgen van dien want de ene locatie vergt andere dingen dan de andere.  Neem de locatie zelf. Wat moet er gebeuren om de locatie geschikt te maken voor huisvesting van asielzoekers voor een periode van minimaal vijf jaar. Daarnaast moet de gemeente alles twee keer doen: de ambtelijke voorbereiding, het geven van voorlichting aan de plaatselijke bevolking, organiseren van inspraakbijeenkomsten en bespreken en afhandelen van bezwaren van omwonenden.

Voor het COA betekent dit hetzelfde wanneer de twee processen niet simultaan kunnen verlopen. Naast dit projectteam zal er een nieuwe COA- ontwikkelaar moeten aanhaken. Probeer maar een goede te vinden op de krappe personeelsmarkt. Gevolg is vertraging in de totale planning. Voor het COA is de tweelocatieoplossing duurder, voor de gemeente Schagen geldt dit net zo. Het is de vraag of het COA alle kosten zal betalen die voortvloeien uit de tweedelige keuze die Schagen heeft gemaakt.

De redenering achter de tweelocatieoplossing is het toverwoord kleinschaligheid: klein maakt het fijn voor de asielzoekers en voor de plaatselijke bevolking. Kleinschaligheid bevordert hechtere relaties en verkleint de kans op onmin en spanningen. Echter, een locatie met 300 asielzoekers kun je ook kleinschalig noemen als je bedenkt dat er in het land veel grotere opvangcentra zijn waar 500 en meer asielzoekers worden opgevangen.

Eén locatie met 300 asielzoekers is best te doen bij plaatsen met een grotere bevolkingsomvang zoals Warmenhuizen met 6.700 inwoners en de stad met 19.000 inwoners. Een geschikte locatie is bijvoorbeeld het gebied ten zuiden van  de Waldervaart.

Het is te hopen dat de gemeenteraad het idee van twee Azc’s zal afschieten. Het geeft dubbel gedoe.

Eugeen Hoekstra