Column: Jelle verlaat zinkend schip

Natuurlijk heeft Jelle groot gelijk dat hij het zinkende schip, dat CDA heet, heeft verlaten. Zijn vader ging hem al voor en als je de coalitievorming ziet voltrekken bij de provincies, dan zie je diverse CDA-politici en bestuurders overstappen naar BBB. Kijk bijvoorbeeld naar Overijssel waar oud-CDA-Kamerlid Maurits von Martels gedeputeerde wordt voor BBB.

BBB-voorvrouw Caroline van der Plas voerde in 2018 nog campagne als CDA-kandidaat in Deventer. Joost Eerdmans spant de kroon. Hij was eerder betrokken bij het CDA om jaren later na vele overstappen naar verschillende partijen uit te komen bij JA21. Politici zijn net zo veranderlijk als het weer. Je kunt er geen staat op maken. Maar vertrouwenwekkend is dit allemaal niet.

Toch heeft Jelle groot gelijk. Het CDA is niet meer het CDA van vroeger. Met Wopke Hoekstra (geen familie) aan het roer gaat het met zijn partij helemaal mis. Het is sowieso fout dat hij de leider van het CDA is gebleven toen hij minister van Buitenlandse Zaken werd. Hij is overal en nergens en dus onbereikbaar voor zijn partij. De partij had die combinatie niet moeten goedvinden. Je hebt niets aan een partijleider die over de hele wereld vliegt en altijd onderweg is.

Vervelend is ook dat hij praat als een stofzuigerverkoper. Zijn verklaring dat hij het coalitieakkoord wil openbreken in verband met de stikstofproblematiek, wordt niet begrepen omdat hij dit maanden later nog steeds boven de markt laat hangen. Hij heeft zichzelf met die uitspraak in de nesten gewerkt en weet van gekkigheid niet meer wat hij moet doen. Dan heb ik het nog niet over het  vertrek van Pieter Omtzigt uit het CDA: een bedrijfsongeval dat het CDA te verwijten valt.

Kiezers zijn net als politici: ze verlaten massaal het zinkende schip en stappen over op weer een andere partij. Het is Jelle niet gelukt om voor het CDA in de Tweede Kamer te komen. Dat kan hij niet het CDA verwijten. Zijn overstap naar BBB is genomen op vooral opportunistische gronden: de politieke banen liggen bij deze partij voor het opscheppen.

Zijn vader zag dit ook en zit nu voor de BBB in het Waterschap. Het zit in hun bloed om de publieke zaak te dienen. Dit is prijzenswaardig. Het CDA heeft voor beiden afgedaan en dat kan ik begrijpen. Maar de keuze om in zee te gaan met BBB is moeilijk te snappen omdat de kans groot is dat we over een tijdje niets meer van deze partij zullen horen. Als het stikstofprobleem achter de rug is (het venijn niet meer in de staart zit), stort deze partij in. In het najaar volgen nieuwe Tweede Kamerverkiezingen. Pieter Omtzigt zal vast meedoen en krijgt de BBB een grote concurrent met heel veel dossierkennis.

Jelle wordt gedeputeerde van de provincie Noord-Holland en gaat onder meer wonen doen, maar ‘ruimtelijke ordening’ heeft hij niet gekregen en dat is best opmerkelijk. Eerlijk gezegd stelt de baan van gedeputeerde niet veel voor: het meeste werk wordt verricht binnen de gemeenten zoals woningbouw, infrastructuur, zorg en welzijn etc. De gedeputeerde, die de regierol vervult voor de bovenlokale afstemming, wordt lokaal vaak gezien als stoorzender en spelbreker. In het coalitieakkoord wordt het Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL) gekoesterd. Iets dat Schagen bij zijn woningbouwplannen in de wielen rijdt. De zin in het akkoord dat ‘Indien daar aanleiding toe is, maken we in specifieke gevallen een belangenafweging bij het herzien van de begrenzing’, klinkt als vanouds erg zuinigjes.

Jos en Jelle willen hun oude politieke vak van bestuurder voortzetten en kozen als voertuig de BBB. Een keuze voor de VVD (ook rechts van het midden, met groeipotentie) had ik kunnen begrijpen. Maar ja, BBB is natuurlijk zeer aantrekkelijk omdat die partij staat te springen om bestuurders. Het pluche stel geen vragen.

Eugeen Hoekstra