Visie verblijfsrecreatie maar wat wil de toerist zelf

Ik word altijd kribbig van documenten waarmee geprobeerd wordt een kijkje te nemen naar de toekomst. Twintig of dertig jaar vooruit. Geen mens kan weten hoe de wereld eruitziet in die jaren. Ik lees nu de visie Verblijfsrecreatie Noord-Holland Noord dat reikt tot aan het jaar 2030. Maar zeggen de deskundigen, je kunt weliswaar niet voorspellen hoe de dingen ervoor staan over twintig jaar maar je kunt wel zeggen wat je wil bereiken als het zover is.

Maar ook dat is omgeven door onzekerheden. Noord-Holland Noord is een postzegeltje als je het landsdeel beziet in het grotere geheel van Nederland en Europa. Politieke krachten en economische oprispingen kunnen toekomstbeelden verbleken omdat er dan andere prioriteiten gesteld moeten worden. Toch blijven we naar de toekomst kijken niet omdat we dit kunnen, maar omdat we vooruit willen: de maakbare wereld. Het kan altijd beter, zeggen we dan.

De visie Verblijfsrecreatie is er gekomen omdat de klad dreigt te komen in de vakantieaccommodaties in onze regio.  Het document spreekt over een stuwende rol van de accommodaties (bungalows, vakantiehuisjes, minicampings en B&B’s) omdat ze zorgen voor een continue stroom van gasten in de regio. Meer dan de helft zijn bungalows, daarna volgen hotelkamers (24%), chalets (18%) en camping (5%).

Maar schrik niet 45% van de accommodaties is vergane glorie of worden bewoond door arbeidsmigranten en gescheiden mensen. Slechts van 35% (153 locaties) kan je spreken van vitaal vastgoed of hoort tot de topklasse. In de ene regio is het beter gesteld met de kwaliteit dan de andere, niettemin moet de vraag luiden wie zorgt voor de revitalisering? 

Het visiedocument rept over streefbeelden, vernieuwende verblijfsconcepten, passende karakteristieken en B&B’s die passen bij de historie van de omgeving, allemaal tot je dienst, maar je kan ze aan niemand opleggen. De verblijfsrecreatie is private markt, eigenaren zijn particulieren, houden niet van geboden en verboden en vinden het allemaal prima. Wie geeft het eerste zetje om het aanbod te verbeteren?

Complicerende factor is het Kustpact dat bouwactiviteiten op het strand in de duinen verbiedt. Permanente verblijfsaccommodaties (bungalows) kun je hier vergeten. Petten zou een uitzondering zijn op de regel. Maar ik houd erop dat de bezwaren hiertegen bij de Raad van State stand houden. Badplaatsen in het zuiden van onze regio als Bergen, Schoorl, Castricum en Groet hebben naar mijn mening een betere en ook meer een mondaine uitstraling dan badplaatsen als Petten, Sint Maarten en Callantsoog. De gemeente Schagen investeert veel in deze drie laatste genoemde badplaatsen om ze op een hoger niveau te krijgen maar de investeringen zie ik toch vooral als een (geslaagde) poging deze voor een algehele teloorgang te behoeden als badplaats.

Visie is als de olifant die het uitzicht belemmert’, zei premier Rutte tijdens een lezing. “Als visie een blauwdruk voor de toekomst betekent, dan verzet alles wat liberaal is in mij zich daartegen,” poneerde hij. Dit visiedocument heeft er geen last van. Er worden strategieën geopperd en criteria aangedragen. Gemeenten zouden mee moeten betalen, maar voorlopig verdienen ze enkel aan het toerisme. Ze gebruiken de sector als wingewest om de eigen begroting sluitend te maken: havengelden, toeristenbelasting, leges. Het geld zal moeten komen van het Ontwikkelingsbedrijf.

De visie is geschreven om de economie op te vijzelen in onze regio, meer banen, daar is niets mis mee, maar de personen waarom het gaat, de toeristen, wat zij van de visie vinden, komen niet aan het woord. Interessant in dit kader is het trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd van het CPB 2017: Europa vergrijst en de toerist ook (meer cultuur, minder strand) en duurzaamheid (meer groen, minder steen) staat bij de moderne toerist hoog genoteerd. Begrippen die ik niet tegen bent gekomen. De sector kan niet achterblijven bij de vergroening van Nederland. Kan de sector de kosten hiervan opbrengen? 

Een aanpak om de armzalige accommodaties te revitaliseren ontbreekt. Het document richt zich vooral op uitbreidingen en in mijn ogen te weinig op het bestaande aanbod. Neemt niet weg dat het goed is dat er een visie ligt. Ook al verplicht zij (juridisch) tot niets, het is geen olifant die het uitzicht belemmert.  

Eugeen Hoekstra