Verduurzamen van huizen wordt onbetaalbaar

Huizen moeten energie-neutraal worden maar wie gaat dit geintje betalen? Wooncompagnie heeft uitgerekend dat als je nieuwe woningen echt energie-neutraal wilt bouwen, dat dit al snel twintig mille per huis extra kost. De regionale huisvester weet al dat zij die kosten niet gaat betalen. Dit betekent dat de huurder de rekening krijgt gepresenteerd.

Hetzelfde liedje geldt natuurlijk ook voor bestaande huurwoningen. Het verduurzamen van deze huizen kost heel veel geld. Gaan we doorberekenen in de huur is de boodschap in Hoorn. Je kunt wel zeggen dat de huurders hun energierekening zullen zien dalen, maar per saldo blijft het een flinke lastenverzwaring. Nu al hebben grote aantallen huurders problemen met het betalen van de huur. Dit probleem wordt alleen maar erger.

Huizenbezitters lopen tegen dezelfde problemen op. Ook zij krijgen te horen dat ze hun woning moeten aanpassen. Die opdracht vereist een investering van een paar duizend euro tot 30 duizend euro, aldus een schatting van Milieu Centraal. Om huizenbezitters tegemoet te komen, wordt er gedacht aan speciale huisgebonden leningen, terug te betalen met de winst van een lagere energierekening.

Maar volgens Milieu Centraal kan het tot wel twintig jaar duren voor die zijn terugverdiend. Ik denk dat je geen mens meekrijgt als hij opgezadeld wordt met hoge lasten en deze niet op een of andere manier worden gecompenseerd. Het gat tussen de investering en de terugverdiensten is te groot en voor velen onoverbrugbaar. In 2021 moeten alle gemeenten voor alle wijken een transitieplan  hebben. Maar ik acht de kans klein dat deze er op tijd zijn.

Het Economisch Instituut voor de Bouw heeft onlangs uitgerekend dat het neutraal maken van alle huizen in Nederland 190 miljard euro gaat kosten. Dit zou per woning 25 duizend euro zijn. Het EIB heeft de investeringskosten tegenover de energiebesparingen gezet en is tot de conclusie gekomen dat de besparingen op energie vanaf label C bij lange na niet de kosten dekken. Het instituut praat daarom over onrendabele investeringen en adviseert niet alle huizen energieneutraal te maken, maar een deel.

Directeur- bestuurder Stefan van Schaik van Wooncompagnie zegt in de krant het een morele plicht voor huurders te vinden dat zij de verduurzaming van de woning betalen. De kosten rekenen wij door in de huur, zegt hij. Huurders moeten de hogere huur wegstrepen tegen de lagere energierekening. Maar budgetneutraal wordt het niet.

Volgens Pricewise is het vrijwel zeker dat de energierekening vanaf januari 2019 voor vrijwel iedereen omhooggaat door hogere belastingen op energie. Ook het Klimaatakkoord, dat nu gemaakt wordt door de regering, zal waarschijnlijk invloed hebben op de hoogte van de energierekening.

Terecht zegt Van Schaik dat op deze manier (hogere huur, weinig compensatie) mensen met een lager inkomen niet meer in aanmerking komen voor een (andere) woning. Maar een oplossing heeft hij niet. Dan klinken zijn woorden over de morele plicht wel erg gratuit.

Eugeen Hoekstra