Onveilig Petten

Kloppen de verhalen die verteld worden rondom de kernreactor in Petten? Oud-directeur Frans Saris doet weer van zich spreken. Hoewel hij in 2002 daar is weggegaan heeft hij kennelijk nog steeds lijntjes lopen met mensen die daar werken en hem informeren over misstanden bij de reactor.

Saris luidt de noodklok omdat het nucleaire afval niet veilig genoeg wordt beheerd. En verder stipt hij allerlei tekortkomingen aan zoals het ontbreken van onafhankelijke stralingscontroleurs. De controles worden door het personeel erbij gedaan en dat is in zijn ogen onacceptabel. De aantijgingen worden door het ECN ontkend, maar sinds de gebeurtenissen in 2014 is het vertrouwen in de directie van NRG erg op de proef gesteld. 

In dat jaar dwongen inspecteurs van de Kernfysische Dienst het reactorcentrum de productie van radioactieve, medische isotopen stil te leggen om de veiligheid van het personeel te garanderen. Kort daarvoor faalde NRG ook bij een ander incident, waardoor wekenlang ongemerkt radioactiviteit uit het gebouw had kunnen weglekken.

Er mankeerde van alles aan de veiligheidscultuur in de organisatie, bevestigde operationeel directeur Harrie Buurlage  die enkele stafleden op non-actief zette en alle managers op veiligheidscursus stuurde. Ook kreeg NRG een flinke boete opgelegd door de Kernfysische Dienst. Maar we hoefden ons geen zorgen te maken, werd er van alle kanten geroepen, ook door de burgemeester van Schagen. Eind goed al goed?

Saris zegt van niet. Er zijn voldoende mensen in huis met de juiste diploma’s, maar ze doen het controlewerk erbij. Volgens hem is dit niet acceptabel. Waar je ook komt in Nederland, overal staan tegenwoordig veiligheidsfunctionarissen zoals bij de NS en op Schiphol, maar niet bij de kernreactor in Petten. Ja, en dat is vreemd. Exploitant EPZ van de Zeeuwse kerncentrale Borssele bevestigt dat daar twaalf stralingscontroleurs in vaste dienst zijn, die een cruciale rol spelen in de veiligheidscultuur.

De directie van ECN wil bevestigen noch ontkennen dat er in Petten niet (meer) gewerkt wordt met stralingscontroleurs. Zo’n reactie is natuurlijk onaanvaardbaar omdat het gaat om de veiligheid van mensen en dan is volledige transparantie vereist.  

Ook Laka, het documentatie- en onderzoekscentrum over kernenergie in Nederland, doet ook een duit in het zakje. Het beschikt over vertrouwelijke rapporten waaruit blijkt dat er financiële onzekerheden zijn bij de verwerking en afvoer van het radioactief afval.

De NRG heeft van minister Kamp 82 miljoen euro gekregen om de kernreactor nog 10 jaar open te houden want zo lang duurt het voordat Pallas er is. NRG zou dit geld opmaken aan de sanering van het radioactief afval zodat er geen geld meer is om de productie van medische isotopen tot 2023 te garanderen, weet Laka.

Waarover nog steeds niet wordt gesproken is de ontmanteling van de oude en versleten kernreactor over tien jaar. Zover ik weet reserveert ECN er geen geld voor en NRG ook niet. De vraag is wie gaat dit betalen? Het moet gaan om miljoenen euro’s.

GKN, de eigenaar van Kerncentrale Dodewaard werd onlangs door de Raad van State op de vingers getikt omdat hij niet genoeg geld heeft gereserveerd voor de ontmanteling van de kerncentrale hier. Ik bedoel maar. Het kan zo maar gebeuren dat de belastingbetaler de rekening krijgt gepresenteerd. Dit zou, godbetert, minister Dijsselbloem moeten zien te voorkomen.

Deze week bespreekt de Tweede Kamer het Nationale programma radioactief afval, waarin het Nederlands kernafvalbeleid voor de komende tien jaar wordt vastgelegd. Ongetwijfeld zullen Kamerleden vragen stellen hoe het zit met die lening van € 82 miljoen. En hoe het zit met de vraag wie de ontmanteling van de reactor in Petten gaat betalen? Ik ga het volgen.

Eugeen Hoekstra