Ontwikkelingshulp in Tuitjenhorn

De gemeenteraadsverkiezingen komen er aan. Oké, het duurt nog even, pas op 21 maart volgend jaar, de dag waarop half Schagen zich laat vollopen want ja, het is Paasvee. Voor de politieke partijen is geen tijd te verliezen, alle hens aan dek want er moet een verkiezingsprogramma worden geschreven, een lijsttrekker gekozen en de propagandacommissie moet plannen verzinnen voor de dag der dagen dat de democratie het voor het zeggen heeft, want een keer in de vier jaar wordt ons iets gevraagd, dan mogen we stemmen op een politieke partij.

Wie raadslid wordt treedt een volstrekt andere wereld in waar politieke macht een belangrijke factor is. Wie heeft de macht in pacht? Dat zijn in de eerste plaats de ambtenaren, zij zitten aan de knoppen, beheersen de beleidsagenda en verzinnen van alles om de wethouder het naar de zin te maken. Neem het gevalletje De Telefooncentrale in Tuitjenhorn, financiering op de pof, maar het voorstel is zo geschreven dat je er natte ogen van krijgt: ontwikkelingshulp in Tuitjenhorn. Wat wil je nog meer.

Wie heeft nog meer de macht in pacht? De burgemeester en wethouders natuurlijk. Zij zijn eigenlijk niet nodig omdat de ambtenaren het voornaamste werk doen. Lees maar eens de adviezen die ze schrijven: ze zetten de Voors en Tegens netjes op een rijtje en laten deze volgen door een waarschuwing dat tegenstemmen grote risico’s met zich meebrengt. Niemand durft het noodlot te tarten en gaan akkoord.

Het enige dat de wethouders moeten doen is er een klap opgeven en een paar vragen beantwoorden van een overijverig raadslid. Zo gaat het al jaren. Het is een raadsel waarom de raadsvergaderingen zo lang duren. Zit je er een paar keer om te luisteren dan merk je dat er een toneelstuk wordt opgevoerd: elkaar vliegen afvangen, muggenziften, dingen groter maken dan ze zijn, elkaar napraten en de boel flink ontregelen. Maar het slot van het liedje is voorspelbaar: de coalitiepartijen stemmen voor en de oppositie stemt tegen.

Raadslidmaatschap gecombineerd met een voltijdige baan raad ik af, tenzij je werkgever je verlof geeft zodat je je goed kan voorbereiden op de vergaderingen van de raad en je fractie. Maar dit gebeurt zelden. In Rotterdam hebben de werkgevers gezegd: we hebben goede mensen nodig in de gemeenteraad, we geven ze betaald verlof en een terugkeergarantie of als ze onverhoopt stoppen krijgen zij werk-naar-werk begeleiding. Zie je onze ondernemersclub zo’n initiatief nemen? Wel nee, zij doen zaken met de wethouders en het gedoe in de raad zien ze als folklore.

Is het dan nooit spannend in de politiek in Schagen? Wel nee, als er een wethouder opstapt komt er weer een ander voor terug: coöptatie van de bovenste plank. Stuivertje wisselen meer is het niet. Toch is het politieke circus best wel boeiend. Je ontmoet nieuwe mensen, je raakt in de ban van het bureaucratische systeem, je komt onder de indruk van de werklust en loyaliteit van de ambtenaren en begint te begrijpen dat een gemeente een veelkoppig orgaan is (nee, ik zeg geen monster) dat een grote stempel drukt op verschillende terreinen in de samenleving van Schagen. De maandelijkse beloning is ook niet te versmaden. Beduidend meer dan een krantenwijk. Wat je hier ziet is hoe democratie werkt. We moeten er mee doen.

Eugeen Hoekstra