Onderwaterzetting Wieringermeer ‘redt’ automonteur van uitzending naar Indonesië

Willem (Wim) Steiginga is van een generatie die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt. Hij is nu 94 jaar en woont in de Kapellehof in Den Oever. Helaas heeft hij enige tijd geleden noodgedwongen zijn eengezinswoning moeten verlaten. Hij had er 40 jaar gewoond maar op een gegeven moment ging ‘het’ allemaal niet meer. Ook zijn Toyota moest hij van de hand doen. Als je zo oud bent kun je helaas veel dingen niet meer. In zijn kamer in het verzorgingshuis blikt hij terug op zijn verleden en vertelt me daar het een en ander over. In Den Helder ging hij naar de Ambachtsschool en volgde daar de opleiding motorvoertuigentechniek. Als 14-jarige jongen werkte hij als stoker op een locomotief in de Wieringermeer. Achter die locomotief werden zo’n 22 wagens gekoppeld. Er werd hoofdzakelijk zand voor de wegenbouw mee getransporteerd. De Wieringermeer was in 1930 drooggelegd en had in de eerste plaats een goede infrastructuur (sloten en wegen) nodig. Waar wegen moesten komen, moest eerst de veenlaag worden verwijderd alvorens een onderlaag van zand kon worden gestort.

Toen de Tweede Wereldoorlog begon was Steiginga 15 jaar. In de oorlog leerde hij zijn latere vrouw kennen. Zijn ogen glimmen als hij over haar vertelt. Opeens kwamen in Den Oever 6 zussen wonen. Hun vader werkte toen aan de Afsluitdijk. Eén van die zussen was Bets (Elisabeth) Slagboom. Toen hij haar voor het eerst ontmoette was zij 15 en hij 17. In 1950 trouwden zij en hadden een gelukkig huwelijk. In 2012 vierden zij hun 60-jarig huwelijksfeest. Helaas overleed Bets in 2016. Hij mist haar nog iedere dag. 

Steiginga woonde in 1945 vlak bij Gemaal Leemans. Bij de ouderlijke woning lag een flinke moestuin. Op 17 april 1945 zag hij hoe een Duitse officier in hun tuin langdurig stond te kijken naar de Wieringermeer die langzamerhand onder water liep. Zijn collega’s hadden de Wieringermeerdijk namelijk op twee plaatsen met springladingen verwoest, zodat daar het IJsselmeerwater met woeste kracht de Wieringermeer in stroomde. Na enige tijd hoorde Steiginga de officier verzuchten “Wahnsinn”. Blijkbaar was deze Duitser niet zo blij met de actie van zijn vrienden. De actie van de Duitsers was dan ook volkomen zinloos.

In de Tweede Wereldoorlog moesten veel Nederlanders in het kader van de ‘Arbeitseinsatz’ werken in Duitsland. Gelukkig werd Steinginga daar niet toe gedwongen. Wel moest hij als automonteur af en toe Duitse voertuigen repareren. 

Na de oorlog werd hij opgeroepen voor militaire dienst en moest in Harderwijk opkomen. 

Veel jongens van zijn leeftijd werden naar Indonesië gestuurd om daar mee te doen aan de ‘politionele acties’. Steiginga ontsprong de dans. Hij werd onmisbaar geacht in de Wieringermeer en kreeg vrijstelling. Alle landbouwmachines en tractoren waren er namelijk slecht aan toe door de maandenlange inwerking van vocht. Om de landbouw weer op gang te krijgen waren goed werkende machines nodig. Steiginga speelde een rol bij het repareren en opknappen van de Wieringermeerse machinerie en de tractoren. Je zou kunnen zeggen dat de onderwaterzetting van de Wieringermeer Steiginga heeft gered van uitzending naar Indonesië.

Steiginga heeft gewerkt als automonteur bij de autobedrijven Cremers en Boersen.. Ook werkte hij lange tijd voor Defensie aan de Gesterweg. Maar zijn hart ging uit naar het sleutelen aan motoren. Dat heeft hij dan ook lange tijd gedaan voor Wil Hartog, de ‘Witte Reus’. Hartog komt nog regelmatig op bezoek bij Steiginga. “Hij is mijn beste vriend”. aldus Steiginga. 

Steiginga is lange tijd leidinggevende geweest. Eigenaren met een defecte auto kwamen eerst bij hem. Hij hoorde hun problemen aan en moest dan zorgen voor oplossingen. Als ik hem vraag of hij nog veel contact met andere bewoners van de Kapellehof heeft zegt hij daar geen behoefte aan te hebben. “Dan moet ik weer luisteren naar al die problemen van de mensen” zegt hij. En daar heeft hij geen zin meer in. Hij blijft liever een beetje ‘rommelen’ in zijn kamer of televisie kijken. Tegen twaalven nodigt een medewerkster van de Kapellehof hem uit voor een kop soep ‘beneden’. Met enige tegenzin stemt hij in.

Kees Zwaan

(Foto 1: Willem Steiginga in de Kapellehof)

(Foto 2: Middenmeer, 21 juni 1945. Een auto wordt uit het water getakeld. Dergelijke voertuigen werden door Steiginga gerepareerd – Regionaal Archief Alkmaar)