Jan geluk woont in Schagen

Waar gaat de gemeente Schagen voor? Voor groen of voor veiligheid? Voor duurzaamheid of voor sociale zekerheid? Nee, Schagen gaat voor het geluk van haar inwoners. Niets mis mee, zou ik zeggen, een logische keuze want een gemeente is er voor op aarde om de burgers naar de zin te maken. Maar hoe zit het dan met die andere thema’s? Duurzaamheid en veiligheid? Wat gaat voor? Uw geluk of een beter klimaat? Of moeten we dit zo niet begrijpen omdat verondersteld wordt dat als de gemeente aan duurzaamheid doet zij bijdraagt aan ons en uw geluk? Maar hoeveel burgers vinden duurzaamheid belangrijk? Velen hebben een ja- ja sticker op de brievenbus en ergeren zich dood aan de energiebelasting die ze moeten betalen. Zij hebben liever dat de gemeente het geld aan andere zaken uitgeeft waar ze wel veel belang aan hechten.

Deze vragen drongen bij mij op tijdens het congres donderdag, georganiseerd door de gemeente Schagen en dat plaatsvond in de bioscoop over het thema geluk. Het moet u zijn ontgaan want de gewoner burger over wiens geluk het ging op dat congres was niet uitgenodigd. Zo gaat het vaker: het gaat over u, zonder u. Wees gerust, we komen nog aan de beurt. Schagen haalde wel de landelijke pers met dat congres: bij elke uitgave dat we doen vragen wij ons af of dit bijdraagt aan het geluk van onze burgers. Zei wethouder Jan Steven van Dijk, de zelfbenoemde wethouder van Financiën en Geluk in Nieuwsuur donderdagavond. Hij steekt wel z’n nek uit want je krijgt gauw de lachers op je hand als je zegt dat je gaat sturen op geluk. Maar als je geluk vervangt door tevredenheid, we willen dat onze burgers tevreden zijn over hoe het gaat in Schagen, dan valt het allemaal wel mee.   

We kunnen inderdaad lacherig doen over dit thema, tenslotte is elke gemeente gehouden het welbevinden van haar inwoners na te streven, maar de aanpak in Schagen is best vooruitstrevend te noemen. De bedoeling is dat alle beleidsbeslissingen worden getoetst op één cruciale vraag: hebben onze inwoners er wat aan. Zo nee, dat gebeurt het niet. Hetzelfde gaat het om regels van de gemeente die de ergernis opwekken van burgers: staan ze het geluk van onze inwoners in de weg en zijn ze om interne redenen niet noodzakelijk dan worden ze geschrapt.

Maar toch, het klinkt allemaal mooi, maar het leven is harder dan de leer. Neem de praatsessie  met ondernemers over industrieterrein Lagedijk een maandje geleden. De gemeente zei ‘we gaan dit doen zonder verborgen agenda, open en transparant’, maar dat viel tegen toen ondernemers de wens uitspraken dat detailhandel  op de Lagedijk ook welkom moet zijn. Geen sprake van, klonk het opeens van de kant van de gemeente. Het idee van een onbevangen gemeente bleek helemaal niet waar te zijn.

Zo is het wel: het collegeprogramma moet wel worden uitgevoerd. Ons geluk mag dan het oogmerk zijn van gemeentebeleid, het collegeprogramma gaat natuurlijk wel voor. De gemeente wil best met ons praten maar wel ‘op haar  voorwaarden’ en binnen ‘haar kaders’. Sturen op geluk stuit ook op wetten en hogere overheden. Het u vragen en wij draaien wordt het niet. Den Haag blijft aan de touwtjes trekken. Ze legt gemeenten milieutargets op. De provincie reguleert de woningbouw en bouwen buiten de bebouwde kom staat ze niet toe en het Waterschap heeft ook zo zijn eisen. Zoveel beleidsvrijheid heeft de gemeente niet. Zodra de wind in Den Haag guurder wordt begint men zich in Schagen achter de oren te krabbelen: laten we toch maar weer gaan sturen op geld.

Schagen heeft twaalf factoren beschreven die van invloed zijn op ons geluksgevoel. Meer vertrouwen in de gemeente verhoogt ons geluksgevoel. Meer groen in de wijk en we staan blijer in het leven. Zo gek klinkt het niet. Gauw komt de vraag naar boven waarom de gemeente dit niet veel eerder had verzonnen?

De vraag is hoe weet de gemeente wat ons gelukkig maakt? En het maakt voor het geluksgevoel wat uit of je hoogopgeleid bent of laagopgeleid. Dan wordt het moeilijk iedereen naar de zin te maken. Trouwens, geluk is iets persoonlijks, het overkomt je, net als liefde op het eerste gezicht. Tegen dat gevoel kan geen gemeente op.

Eugeen Hoekstra