Geen respect voor ouderdom

Mensen die hun huishoudelijke hulp kwijtraken worden door de gemeente doorverwezen naar de particuliere markt. Maar de vraag is of zij die hulp kunnen betalen. Hoogbejaarden worden op deze manier in grote onzekerheid gebracht. Moet je dit willen? Is er dan geen respect meer voor oudere mensen die ons land hebben opgebouwd?

Iemand met een laag inkomen, een klein pensioentje, kan in aanmerking komen voor bijzondere bijstand. Maar zo gemakkelijk is het ook weer niet. Hoe weet je dat je die vergoeding kan krijgen? Dat hoort de ambtenaar te zeggen die bij je langs komt. Maar gebeurt dit ook? Kom je tijdens het huisbezoek te weten waar je aan toe bent?  

Uit de gespreksverslagen, die ik onder ogen krijg en meer hebben van proces-verbalen dan van verslagen van het besprokene, en de reactie van de betreffende mensen blijkt dat er soms discrepantie is tussen wat de ambtenaar heeft aangegeven en wat hiervan in de verslagen is vastgelegd. Zo komt regelmatig voor dat de ambtenaar heeft gezegd dat de cliënt in aanmerking komt voor bijzondere bijstand, maar dat hiervan geen bevestiging is te vinden in het gespreksverslag. Soms geeft de ambtenaar ook aan hoeveel uur huishoudhulp per week hij wenselijk acht voor de cliënt. Ook daarvan is vaak niets terug te vinden in het gespreksverslag.

Komt de cliënt nu wel of niet in aanmerking voor bijzondere bijstand? De bezochte cliënt zegt stellig te herinneren dat de ambtenaar ja heeft gezegd. In de gespreksverslagen die ik onder ogen krijg vind ik hiervan niets terug anders dan dat er staat dat de ambtenaar geen toezeggingen heeft gedaan. Het enige dat ik lees is dat de cliënt een aanvraagformulier voor bijzondere bijstand kan opvragen vanaf 1 maart 2016.

Dit is bizar omdat de cliënt wel wordt gevraagd te kunnen instemmen met het gespreksverslag. Dit kan van hem of haar NATUURLIJK niet worden gevraagd omdat de cliënt in het ongewisse blijft over de vraag of hij de particuliere thuishulp kan betalen. De cliënt weet niet waar hij aan toe is. En dat moet wel om te kunnen beslissen of hij in bezwaar moet gaan of niet.  

Voor de hulp die hij van de gemeente krijgt betaalt hij een eigen bijdrage aan het CAK. Dat hoeft hij straks niet meer te doen want hij gaat de hulp zelf betalen. Dat kan hij omdat hij bijzondere bijstand krijgt van de gemeente. Maar de Bijstandswet kent het draagkrachtbeginsel. Dit houdt in dat de cliënt naar draagkracht moet meebetalen aan de thuishulp. De hoogte is afhankelijk van zijn inkomen en zijn vermogen. Maar hij moet ernaar gissen hoeveel hij zelf moet betalen.  

Kortom, ik houd mijn hart vast of iedereen die bezoek krijgt van het wijkteam snapt wat hij naar voren brengt. Vooral naar voor mensen op hoge leeftijd. Zij worden door de gemeente in grote onzekerheid gebracht. Je moet je afvragen of dit wel verantwoord is gelet op hun kwetsbare leeftijd. Is er dan geen respect meer voor ouderdom?

Vorig jaar stelde de Japanse minister van financiën in een financieel dagblad dat ouderen veel te duur waren en dat er ook veel te veel ouderen komen. Hij  suggereerde dat ouderen hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Ze hebben hun tijd gehad als ze zeventig jaar zijn, hun leven is voltooid, fulmineerde hij. Hier wordt dit zo niet gezegd, daar zijn wij te beschaafd voor, maar misschien wel gedacht?

De gemeente heeft de poetshulp afgeschaft, maar er zijn rechters die vinden dat de wet dit niet toestaat. En stel dat de beroepsrechter straks de werkwijze van de gemeente onrechtmatig vindt, dan wordt de onzekerheid nog vele malen groter. De gemeente denkt op deze manier te bezuinigen, maar kan van een koude kermis thuiskomen als de hoogste bestuursrechter anders beslist. Dan zal ze alles moeten terugdraaien, wellicht schadevergoeding moeten betalen en dan blijkt ze uiteindelijk duurder uit te zijn.  

Eugeen Hoekstra