Column: Vrije huisartsenkeuze is een farce

Steeds meer huisartsenpraktijken zeggen nee tegen nieuwe patiënten. We zitten vol, probeer het bij een andere huisarts. Als het zo doorgaat is de kans groot dat er mensen zullen zijn zonder huisarts. De oorzaak is de vergrijzende bevolking en de neiging bij huisartsen om in deeltijd te gaan werken. Hierdoor zijn meer huisartsen nodig, maar die zijn er niet. 

Voorbeelden: de praktijk van dr. Schipper en Mantel en de praktijk van dr. van Steen, zijn beiden gesloten voor nieuwe inschrijvingen. Dit geldt niet voor gezinsuitbreiding en gezinshereniging. Praktijk dr. Mospan: hetzelfde verhaal. Huisartspraktijk R.T. Meijer: idem dito. Hoe meer praktijken dit gaan doen hoe beperkter de keuzevrijheid wordt.   

Geschat wordt dat in Noord-Holland Noord binnen 5 jaar 14% van de huisartsen zal uitstromen, binnen 10 jaar 31%. Dit wordt gecompenseerd door een geschatte instroom van bijna 13 huisartsen per jaar.

Op basis hiervan zou de huidige huisartsen-capaciteit van 328 voltijdse banen toenemen tot 345 voltijdse banen over 5 jaar, en vervolgens dalen tot 339 voltijdse banen over 10 jaar.

De stijging van de capaciteit van 5% in de komende 5 jaar, lijkt onvoldoende om de groei in de verwachte zorgvraag van 7% in dezelfde periode  op te vangen, aldus het rapport Huisartsenzorg in de arbeidsmarktregio Noord-Holland Noord

Ook voor de doktersassistenten worden grote tekorten verwacht. De ervaren werkdruk is groot in de huisartsenpraktijken in Noord-Holland Noord. Met name huisartsen en doktersassistenten ervaren een hoge werkdruk.

De helft (52%) van de praktijken heeft te maken met (bijna) dagelijks uitlopende spreekuren en ruim 3 van de 4 geven aan bij ziekte van een van de collega’s meteen een groot probleem te hebben.

Bij iets meer dan de helft van de praktijken heeft in de afgelopen vijf jaar één of meerdere keren een patiëntenstop plaatsgevonden, en driekwart van de praktijken verwacht dat dit de komende vijf jaar ook voor zal komen.

Driekwart van de huisartsenpraktijken in de Noordkop verwacht in de komende vijf jaar nee te moeten zeggen tegen nieuwe patiënten. In de stad Schagen zijn er al huisartspraktijken die via hun website laten weten geen nieuwe patiënten aan te nemen.  Alleen huisgenoten van bestaande patiënten worden nog wel ingeschreven.

Natuurlijk zoeken huisartsen naar oplossingen maar ook dan blijft het aanpoten. Voorbeelden zijn betere taakschikking binnen de praktijk, efficiënter indelen van de patiëntenstromen binnen de praktijk, het toepassen van eHealth mogelijkheden zoals zorg op afstand en het aannemen van ondersteunend personeel.

Zo nemen sommige huisartsenpraktijken praktijkmanagers in dienst. Toch is de capaciteit aan praktijkmanagers in de regio met 17 voltijdse banen klein te noemen; net als de capaciteit van 13 voltijdse banen aan ‘overige ondersteuners’ (verpleegkundig specialisten, physician assistants en sociaal psychiatrisch verpleegkundigen).

Huisartsenpraktijk Kuilboer in Sint Maartensbrug vertelde in de lokale krant dat hij nog niet aan zijn max zit; d.w.z. dat er nog nieuwe patiënten bij kunnen. “We krijgen wel meer telefoontjes.

Schagen heeft een ’stop’, dus zoeken mensen die hier komen wonen verder. We hebben al wat aanmeldingen van mensen uit de Waldervaart. Het deel van Schagen dat hier het dichtstbij is. We hebben nog plek, al geldt wel de landelijke aanrijtijd van tien minuten.’’

Eugeen Hoekstra