Column: Vleesconsumptie draagt bij aan opwarming van de aarde

Deze week staat het klimaat in de belangstelling. Op weg naar het Makado werd ik dan ook aangesproken door 2 leerlingen van het Regius College. Hun docent had ze op pad gestuurd met een aantal vragen over ‘klimaatsverandering’. Ze vroegen me of ik wel eens over hun onderwerp gehoord had. Natuurlijk had ik dat. Door de opwarming van de aarde stijgt de temperatuur en daarmee ook de zeespiegel. Nederland zou bij een flinke opwarming van de aarde een stijging van enkele meters van de zeespiegel kunnen verwachten. De helft van het huidige Nederland zou onder water kunnen lopen. En de Noordkop zou als eerste onder water verdwijnen. Alleen de kerktorens zouden boven het wateroppervlak uitsteken. Het werk van vele generaties Nederlanders die de grond aan het water hebben onttrokken door hoge dijken te realiseren, zou voor niets zijn geweest. 

De enthousiaste leerlingen hadden zich al enige tijd bezig gehouden met het klimaat en wisten er veel van. Ze wilden weten welke oorzaken er volgens mij aan ten grondslag lagen. Ik mocht er 3 noemen. De eerste oorzaak die me te binnen schoot was het doorgeschoten consumentisme van de mens. Alle productie van goederen gaat namelijk gepaard met afvalstoffen van allerlei aard. Die zijn mede verantwoordelijk voor de klimaatverandering. Het vele plastic bijvoorbeeld dat een plastic soep vormt in de wereldzeeën. Bovendien maakt het gebruik van olie en aardgas de aarde niet kouder, maar warmer (in de dubbele betekenis). De nog steeds groeiende consumptie van vlees is tevens een factor bij de opwarming van de aarde. Het vlees wordt namelijk steeds grootschaliger geproduceerd. De enorme aantallen koeien die in de vleesindustrie worden gehouden consumeren enorm veel voedergraan, waarvoor veel bossen worden gekapt. Er wordt geschat dat zo’n 26% van alle grond wordt gebruikt voor de veehouderij. En zelfs 33% van alle landbouwgrond wordt gebruikt voor het voer voor deze dieren. Al deze miljarden dieren produceren niet alleen melk en vlees, maar ook broeikasgassen. En broeikasgassen vormen een isolerende deken om de atmosfeer, waardoor deze nog meer opwarmt.

Vlees eten

Als afsluiting van hun vragenvuur vroeg het leerlingen-duo wat we zouden kunnen doen om de klimaatverandering terug te dringen. Onmiddellijk antwoordde ik dat je zou kunnen stoppen met het eten van vlees. De vrouwelijke helft van het duo merkte op dat ze niet zou kunnen leven zonder vlees. Ik kon haar meteen levende bewijzen tonen dat dat wél kon. “Kijk naar mij en mijn vrouw. We eten al meer dan 25 jaar geen vlees, vis of kip meer. En we leven nog steeds.” In haar oren klonk het waarschijnlijk ongeloofwaardig. We leven nu eenmaal in een maatschappij waarin de meeste mensen vlees eten.

Het is de bedoeling van de organisatoren van de klimaatweek om af te sluiten met een klimaatmars door Den Haag. De burgemeester van Den Haag, Paulien Krikke, heeft in eerste instantie die mars verboden om onduidelijke redenen. Demonstreren is echter een grondwettelijk recht dat meestal niet verboden kan worden. In Nederland geldt vrije meningsuiting. Mensen die de doelstelling van de klimaatmars onderschrijven, kunnen op 27 september naar Den Haag reizen, waar een manifestatie plaatsvindt op de Koekamp, vlakbij het Centraal Station. In meer dan 100 landen vindt tegelijkertijd eenzelfde demonstratie plaats…

Kees Zwaan