Column: Schagen schrapt de blijverslening

De gemeente wil graag dat senioren lang zelfstandig blijven wonen, maar haalt een streep door de blijverslening, waarmee ouderen hun huis kunnen aanpassen. Nu moeten ze een beroep doen op de Wmo-pot van de gemeente voor een woningaanpassing. De Britten noemen dit ‘Penny wise, pound foolish.’ Het aantal vergoede woningaanpassingen is vorig jaar met 33% gestegen.

De overheid wil graag dat mensen op leeftijd zelfstandig blijven wonen en om dit beleid handen en voeten te geven heeft ze bijna alle verzorgingshuizen de nek omgedraaid. Tegelijkertijd heeft de overheid bedacht om diezelfde ouderen te helpen met geld, zodat ze hun woning leeftijdsbestendig kunnen maken.

Met de jaren komen de gebreken. Niet erg. De overheid helpt. Met een zachte lening kunnen bed en bad naar beneden of er wordt een traplift geïnstalleerd. Bepaald geen luxe want zorgwoningen waarin mensen oud kunnen worden, worden amper gebouwd. De ouderenbond ANBO zegt het al jaren: er wordt weinig geïnvesteerd in nieuwe woningen (zowel huur als koop) voor senioren en er zijn te weinig sociale huurwoningen die levensloopbestendig zijn gebouwd.  

Schagen had vorig jaar 400 duizend euro op de plank gelegd voor de blijverslening. Omdat er ook extra geld moest komen voor de starters- en duurzaamheidslening en omdat er haast was, werd het bedrag voor de blijverslening overgeheveld naar de twee genoemde leningen. De bedoeling was voor even. Volgend jaar wordt het hersteld. Dus niet. En zo ging het budget voor de ouderen naar de jongeren: starters en mensen die de waarde van hun woning willen opvijzelen.

De coalitie van CDA, PvdA en JESS (meerderheid in de raad) zei wethouder Beemsterboer na: er is helemaal geen vraag naar de blijverslening. Een niet onderbouwde stelling, omdat er geen behoefteonderzoek is gedaan in Schagen. Het is waar dat de blijverslening landelijk geen fantastische start heeft gehad, het zijn nu ongeveer 100 gemeenten die de lening aanbieden.

SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) laat weten dat gemeenten er te weinig publiciteit voor maken. De gemeente Den Helder noemt de lening woonlening voor comfortabel wonen. Met deze woonlening kan men de woning energiezuiniger maken of zodanig aanpassen dat men langer in de eigen woning kan blijven wonen (levensloopgeschikt maken). Hier lopen de aanvragen flink op.

Volgens cijfers van de gemeente Schagen lopen de Wmo-uitgaven voor woningaanpassingen (hiervoor wordt vaak een aannemer in de armen genomen) aardig op. In 2016 werd er 368 duizend euro aan uitgegeven en in 2019 455 duizend euro. Een kwart meer. Door de vergrijzing zal de stijging ontegenzeggelijk doorgaan. Ook omdat de gemeente de blijverslening heeft stopgezet, nog vòòrdat ermee was begonnen, terwijl er van verschillende zijden op gehamerd werd dat de blijverslening het antwoord is op het gebrek aan geschikte woningen voor ouderen.

De Adviesraad Wmo & Jeugd Schagen benadrukte in haar advies aan het college dat er een tekort is aan verzorgings- en verpleeghuisplekken en dat doorstroming naar seniorenwoningen niet plaatsvindt, omdat er een tekort is aan deze woningen.

Voorzitter P. Sleutelberg zegt het zo: “ Het doel van de ‘blijverslening’ is om financiële hulp beschikbaar te stellen aan eigenaren en huurders, zodat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Dit sluit aan op de recente voorlichtingsbijeenkomsten ‘Langer zelfstandig thuis wonen’ en het gesignaleerde tekort aan seniorenwoningen in de gemeente.”  

Woonadviescommissie Schagen-Hollands Kroon kwam met een gelijkluidend advies naar buiten. De Seniorenpartij Schagen liet zich ook niet onbetuigd. Het heeft niet geholpen.

Waarom desalniettemin de wethouder en in zijn kielzog de coalitiefracties, de blijverslening hebben laten vallen (en de starterslening en duurzaamheidslening vooral niet), zoek ik toch in de heersende opvatting dat ouderen er minder toedoen in onze samenleving.

Ouderen doen aan verval denken en die gedachte past niet in een samenleving waar jeugdigheid, groei en dynamiek de boventoon voeren. Bij ouderen gaat de curve omlaag. Dan heeft het geen zin om veel geld in ze te steken.

Eugeen Hoekstra