Column Provincie ziet ook nadelen van zonneparken voor het bodemleven

Ook het provinciebestuur vindt nu dat zonneparken invloed hebben op de bodem. Om preciezer te zijn op de bodemkwaliteit, biodiversiteit en waterrobuustheid. Zo heeft de provincie alvast besloten om de natuurgebieden, inclusief de vogelweidegebieden van zonneparken uit te sluiten.

Op dit moment wordt door de provincie het zonnebeleid opnieuw geijkt. In deze herijking wordt afgewogen of nieuw opgedane inzichten aanleiding geven tot aanvullende regelgeving.  Dit najaar komt de provincie met aanvullende informatie.  

De laatste tijd is er iets meer bekend geworden over de hydro- en ecologische effecten van zonneparken. Zo verscheen in mei een in opdracht van het ministerie van Economische Zaken uitgevoerde literatuurstudie over de effecten van zonneparken op (kwetsbare) soorten. 

Verder schreven medewerkers van het RIVM, het Louis Bolk Instituut, de WUR (Wageningen University & Research) en het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) een waardevol artikel over de verwachte effecten van zonneparken op de bodem.

Vogelorganisatie Sovon zegt in Trouw  “Je kunt het ook op je klompen aanvoelen: natuur is niet gebaat bij een blokkade van de bodem door zonnepanelen”.

Volgens bodemexpert Nick van Eekeren van het Louis Bolk Instituut kan verstoring van de bodem langdurig doorwerken, tot ver nadat een zonnepark (na vijftien jaar) wordt afgebroken.

Als bedrijven velden en akkers vullen met zonnecellen put dat de grond uit, zeggen experts.

Zonlicht en regen bereiken de bodem niet meer, met kaalslag als gevolg. Dit is funest voor insecten en weidevogels, die toch al zwaar onder druk staan. Bodemexpert Michiel Rutgers zegt dat Nederland gezond bodemleven op het spel zet. “Uitgeputte grond neemt slecht water op, terwijl dat bij stortbuien door klimaatverandering steeds belangrijker is.”

Zonneparken maken het er nog slechter op, vreest de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap.

Het provinciebestuur ontkent niet dat zonneparken een negatieve invloed hebben op de bodem. Echter, de precieze effecten op bodem en ecologie hangen sterk af van de wijze waarop het park wordt ingepast.

Zo is onder meer bepalend wat de lokale bodemgesteldheid is, wat voor type opstelling er wordt gekozen en hoe het perceel wordt beheerd.

De Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving, Berno Strootman, pleit voor een andere aanpak. Leg zonnepanelen liever alleen op daken, zegt hij. Of installeer extra windmolens op zee.

Maar volgens energiekenners heeft Nederland de luxe niet om te kiezen, om de klimaatdoelen van Parijs te halen. Beide moeten.

De provincie weet dat op rijksniveau er rond dit thema reeds een aantal onderzoeksactiviteiten plaatsvindt.

Echter, Gedeputeerde Staten willen zelf ook bijdragen aan een spoedige, verdere kennisontwikkeling op dit thema.  Dit najaar weten we of de provincie haar zonne-energiebeleid zal aanscherpen.

De discussie gaat nu niet alleen over landbouwgrond, waarop geen zonneweiden moeten komen omdat landbouwgrond belangrijk is voor de voedselvoorziening, de discussie gaat nu ook over de vraag hoe houden we de bodemkwaliteit intact op de andere soorten grond. 

Eugeen Hoekstra