Column: Moeten we van de politiek in Schagen van het gas af?

Gaat de gemeente de bevolking dwingen om hun woning van het aardgas afhalen? In de Duurzaamheidsnota van de gemeente Schagen wordt geleuterd dat ‘de warmte die we nodig hebben niet meer komt uit aardgas, maar uit duurzame warmtebronnen en dat richting 2030 we de eerste wijken volledig op andere wijze dan met aardgas gaan verwarmen.’ Onzinnig gepraat natuurlijk, nageaapt uit de stukken van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) die klakkeloos de orders uit ‘politiek Den Haag’ heeft overgenomen.

Minister Ollongren kreeg een sneer van de Nationale Rekenkamer dat ze er niets van bakt. In de periode 2018-2019 was het plan om aan het einde van vorig jaar ruim 2.000 woningen aardgasvrij te maken. De Algemene Rekenkamer constateert dat het er slechts twaalf waren.  

Dan hebben we nog de gerechtelijke uitspraak in april over het verplichten van warmtenetten. De gemeente Amsterdam had bewoners in een bepaalde buurt verplicht om zich aan te sluiten op het warmtenet. De rechter stak daar een stokje voor. Volgens de rechter kon de gemeente niet zomaar een alternatief plan (met zonnepanelen) voor duurzame verwarming van de hand wijzen. Kortom, de beweegruimte van gemeenten is niet groot.

Waarom zouden we van het gas af moeten als er binnen tien jaar de mogelijkheid is om waterstofgas door de gasbuizen te laten stromen. Het is toch te gek voor woorden om de hele gasinfrastructuur in de bodem ongebruikt te laten? Gelukkig komen er meer geluiden van de rijksoverheid om met waterstof aan de gang te gaan. Eerst voor de industrie, later voor woningen.

Heel Nederland gasvrij maken is een kostbare operatie en dat moeten we ook niet willen. Er zijn (oude, monumentale, spouwloze) woningen die helemaal niet van het gas af kunnen omdat het binnen niet warm te krijgen is. Het is veel te duur.

Per woning gaat “van het gas af” gemiddeld tussen 25.000 en 40.000 euro kosten. Zelfs als je uitgaat van het laagste getal 25.000, kom je voor de totale kosten voor 8 miljoen huishoudens op 200 miljard euro. Stop het geld liever in aardgasbesparende wijken, dus isolatie. Energielabel B is prima, meer hoeft niet.

Iedereen weet dat het aardgasvrij maken van alle wijken in Nederland onbetaalbaar is: 200 miljard euro is door niemand op te hoesten. Ook door de overheid niet. De gemeenten denken dat met duurzaamheidsleningen en subsidies de bewoners wel over de streep te trekken. Een wel erg optimistische kijk op de financiële werkelijkheid!

Daarbij komt dat bewoners niet verplicht kunnen worden om die draai te maken. De Amsterdamse rechter vindt dat er keuzevrijheid moet zijn en blijven. De overheid kan een alternatief plan niet meer zomaar van de hand wijzen.

Er is nog een kwestie van belang. De aardgasprijs is nog nooit zo laag geweest. Reden genoeg om niet te veranderen van warmtebron. Bovendien zal de stroom de komende jaren flink duurder wordt. De vraag naar stroom wordt allengs groter en het aanbod blijft achter.

Dit laatste komt doordat er grote weerstand is onder de bevolking tegen windturbines op land. In onze regio wordt gedacht aan dubbelgrondgebruik (windturbines annex zonneparken). Dit betekent een ernstige verstoring van het landschap: toeristen zullen wegblijven.

Hoe het fout kan lopen is zichtbaar geworden in de Wieringermeer. Daar heeft de gemeente het grootste windpark van Nederland in de etalage gezet om Microsoft en Google over te halen zich hier te vestigen. Wettelijk mag deze koehandel, maar het is fnuikend voor het vertrouwen van de bevolking in de gemeentelijke overheid. Duurzaamheid is volksverlakkerij. Inwoners let op uw zaak.

Eugeen Hoekstra