Column: Krijgt Schagen er een belasting bij?

Willen we dit dat de gemeente Schagen veel meer belasting gaat innen bij haar inwoners? Afgelopen jaren is er vaak over gesproken dat gemeenten een ruimer belastinggebied moeten krijgen. Ze hebben veel meer taken op hun schouders gekregen en dan is het logisch dat ze meer inkomsten kunnen binnenhalen.

Dit betekent dat het belastingstelsel op de schop moet. Staatssecretaris Snel heeft deze week een brief gestuurd naar de Tweede Kamer waarin hij zijn ideeën uiteenzet. Dit betekent niet dat het nieuw stelsel gauw in werking treedt, maar ik wed dat over een paar jaar als er weer raadsverkiezingen zijn geweest, het stelsel wordt ingevoerd.  

De verborgen agenda achter de brief van de staatssecretaris is dat gemeenten geld tekort komen in de jeugdzorg en in de maatschappelijke ondersteuning. Ook de gemeente Schagen loopt tegen dit probleem aan.

Het gaat om openeindregelingen. Er zit geen stop op, behalve als je besluit wachtlijsten voor lief te nemen. Maar dat wil je natuurlijk niet. En dus moet de gemeente wellicht geld uit de algemene middelen halen om de tekorten ongedaan te maken.

Schagen komt ook geld tekort op het onderhoud buitenruimte. Elk jaar is 12,6 miljoen euro nodig om het onderhoud op orde te houden. Voorlopig betreft het een inhaalslag: zo slecht zijn sommige wegen. In 2022 stopt de precariobelasting waardoor Schagen elk jaar 240 duizend euro gaat mislopen.

De koepelclub van de gemeenten in Nederland, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), is laaiend enthousiast over de brief van de staatssecretaris. De huidige financiering van de gemeentelijke begrotingen zou niet langer passend zijn, zegt de koepel.

En verder: “Ondanks ingenieuze verdeelsleutels blijkt het niet mogelijk om de financiële middelen volledig aan te laten sluiten op de gemeentelijke taken.”  Ze mikt op een eigen belastinggebied van voldoende omvang. De VNG noemt het niet maar ze doelt op de ingezetenenbelasting.

Om te zorgen dat burgers niet meer belasting gaan betalen gaat de inkomstenbelasting omlaag. De kwestie is evenwel dat de inkomstenbelasting een progressieve belasting is, de belasting beweegt mee met het persoonlijk inkomen, hoe hoger het inkomen hoe hoger het tarief en hoe lager het inkomen hoe lager het tarief.

Bij de ingezetenenbelasting zal dit niet het geval zijn. Dat is een platte belasting zonder aftrekposten zoals bij de inkomstenbelasting het geval is. Kortom, vooral mensen met een laag inkomen dreigen zo de dupe te worden.

Wat de belastingdruk betreft is Schagen voor haar burgers geen goedkope gemeente meer. Schagen staat op de ranglijst van 380 gemeenten in Nederland op de 177ste plek. De gemiddelde woonlasten in de regiogemeenten zijn: Schagen € 736,-;Den Helder € 714,-; Hollands Kroon € 784,- en Texel € 650,-.

Voor de gemeentelijke fusie stond Schagen op nummer 54 (€ 593,-) Harenkarspel op 133 (€ 633,-) en Zijpe op plek 179 (€ 652,-)

Gemeenten krijgen het meeste geld van het rijk via het gemeentefonds. Deze uitkering zal minder worden door de eventuele invoering van de ingezetenenbelasting. Met hoeveel is niet bekend. Dit is erg afhankelijk van de economie. Nu gaat het crescendo maar er komt een tijd dat het minder gaat.

Gaat de gemeente dan bezuinigen of de ingezetenenbelasting verhogen? Als burger sta je sowieso buiten spel. De overheid ziet graag burgerkracht, maar aan burgermacht  heeft ze een broertje dood. Zijn de gemeenten het vertrouwen waard?

Eugeen Hoekstra