Column: Is iedereen het eens met ‘ontslag’ gemeentesecretaris?

GroenLinks heeft vragen gesteld over het op non-actief stellen van de gemeentesecretaris Nico Swellengrebel. Er zouden meer medewerkers de wacht zijn aangezegd. De fractie spreekt ook over het feit dat niet iedereen in de organisatie achter het ‘ontslag’ staat. Hoe gaat het college hiermee om? Ook plaatst ze vraagtekens bij het motief van het ontslag: de nieuwe koers vraagt andere kwaliteiten van de gemeentesecretaris.

GroenLinks gaat verder: “kan het college uitleggen wat er dan gaat veranderen? Kan het zijn dat de plotselinge stap om de gemeentesecretaris op non-actief te zetten niet zozeer een verschil van inzicht is over de visie voor de toekomst, maar met name een ingreep is die het gevolg is van het ontbreken van consistentie in het bestuurlijk gedrag en handelen van het college met de gewenste ‘externe koers en het luisteren van de inwoners?”

Het ‘ontslag’ roept herinneringen op aan de ontslagen in Hollands Kroon van een paar jaar geleden. De gemeente maakte naam met de nieuwe koers die was ingeslagen: minder regels en autonome werkverhoudingen binnen de gemeentelijke organisatie.  De nieuwe koers liep vast op grote financiële problemen. Oorzaak: de zelfsturende ambtenarij. Ambtenaren wisten van financiële problemen maar hielden de informatie voor zich. 

Er kwamen twijfels over ‘de revolutionaire’ werkwijze en het slot van het liedje was dat de drie directeuren (de nieuwe koers mocht een centje kosten) werden ontslagen of vertrokken uit eigen beweging. Daarna vertrok ook de gemeentesecretaris Arthur Cremers die ergens anders ging werken en met het vertrek van burgemeester Nawijn (herbenoeming zag hij niet zitten) kwam er een einde aan de lijdensweg.

De nieuwe koers in deze gemeente is dus op een fiasco uitgelopen en dat werd breed uitgemeten in de pers. Nu is er een andere reden waarom Hollands Kroon het landelijke nieuws haalt: de datacenters en de strijd tussen Hollands Kroon en de provincie over de vraag of Hollands Kroon bevoegd is om de vergunningen te verstrekken. Een nieuw fiasco lijkt aanstaande als blijkt dat de provincie gelijk krijgt van de bestuursrechter. De provincie is bezig een eigen datacenterstrategie te ontwikkelen. Het afzeggen van afspraken m.b.t. andere datacenters kan leiden tot grote financiële claims.

Het college van Schagen heeft de in maart 2012 benoemde gemeentesecretaris Swellengrebel per direct op non-actief gezet. Per direct meteen á la minuut. Zonder dralen. Hup met die man. Hij wil of kan de slag niet maken naar een nieuwe koers. Maar wat is die nieuwe koers? En waarom zou hij dit niet kunnen?  De vraag is natuurlijk of deze constatering juist is. Vraag: wat vindt de ondernemingsraad van het wegsturen van die man?

Waarom werd Swellengrebel op stel en sprong buiten werking gesteld? Uit de antwoorden van de burgemeester komt het beeld op van een conflict dat tot uitbarsting is gekomen tussen hem en het college. Er is veel gepraat, geschorst, paar dagen later worden de gesprekken hervat en de conclusie: we worden het niet eens. Hier scheiden de wegen. Zo moet het gegaan zijn. Het college versus de manager. 

Hollands Kroon ontsloeg de hele top doordat de nieuwe koers volledig mislukte en Schagen ontslaat de gemeentesecretaris (lees: algemeen directeur) omdat de gemeente een nieuwe koers wil inslaan. De vraag is met wat? Met het subsidiebeleid? Met het woonbeleid? Met het Klimaat? Met de zorg? Of met de website van de gemeente? Komen er scharrelambtenaren? Of mooiere folders? Geen idee wat de burgemeester bedoelt.

De brief van GroenLinks laat doorschemeren dat het ‘ontslag’ niet zonder kleerscheuren is gegaan. Wellicht dat de antwoorden meer licht geven op de kwestie: ook een persoonlijk drama voor Swellengrebel.  

Eugeen Hoekstra