Column: In woonvisies kun je niet wonen

De lokale woonvisie 2014 t/m 2018 was toch zo duidelijk. De gemeente kiest voor een nieuwe koers.  Ze ziet voor haar zelf geen regierol. We varen op de eigen kracht van de inwoners, luidt de visie. Van meer naar beter: komt u maar met uw plannen. Op blz. 25 lezen we dat de gemeente meer gaat faciliteren dan regisseren. Een trendbreuk wordt het genoemd dat de gemeente niet meer de medeontwikkelaar is.

Het initiatief moet komen uit de burgerij. Een rolverschuiving noemt de woonvisie dit. En zo stapte de gemeente over van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd bouwen. Wat heeft het opgeleverd? Het klinkt op papier goed, maar de praktijk is weerbarstig. Bouwen in eigen beheer blijft een zaak van de happy few.

De woonvisie is geschreven in de jaren van tegenspoed. De woningmarkt stortte in en er werd aanzienlijk minder woningen gebouwd. Juist in deze omstandigheden mag je een actieve rol verwachten van de gemeente maar de woonvisie koos voor de passieve rol. Dat is vreemd. De keynesiaanse school leert dat de overheid flink moet investeren in slechte tijden en minder in goede tijden want dan is hulp van de overheid minder nodig.

De nieuwe koers moet inwoners van Schagen aanzetten om zelf met bouwplannen te komen. Vraaggestuurd bouwen heet dit met zelfredzaamheid als beleidsprincipe. Maar in woonvisies kun je niet wonen. Woningzoekenden zijn niet in staat zelf huizen te (laten) bouwen.

Daarbij komt dat vraaggestuurd bouwen perverse trekjes kent. Dorps- of wijkbewoners kunnen daarin een uitnodiging zien om de bouw van sociale huurwoningen uit te sluiten in hun dorp of wijk om zo het gevestigde profiel van gegoede burgers in stand te houden. Of andersom natuurlijk.

Hoe dan ook, toen de woningbouwmarkt weer aantrok trok wethouder Jelle Beemsterboer de regie weer naar zich toe alsof de woonvisie niet meer bestond. Ja, hij wil zelf meer huizen bouwen dan de provincie toestaat.

De provincie ziet hierin geen reden. Ze baseert zich op de recent verschenen Monitor Woningbouw 2018 die duidelijk maakt dat de woningmarkt in de Kop van Noord-Holland ontspannen is.  De realiteitswaarde van de bouwplannen is ruim voldoende, ja zij is zelfs groter dan de voorspelde woningbehoefte tot 2030. Daarom dreigt een relatief groot overschot aan woningen na 2030. Hierdoor zijn de bouwplannen in de Kop naar beneden bijgesteld. Zo mag de gemeente Schagen niet meer dan 1200 woningen bouwen tot 2022.

Dit zijn andere berichten dan die erop wijzen dat er veel meer woningen gebouwd moeten worden om de heersende ‘woningnood’ te lenigen. De woningbouwmonitor ziet een ander probleem: bouwen voor leegstand. Ook al is de groei van de woningvoorraad achtergebleven bij de huishoudensgroei in 2016 en 2017, er is nog steeds sprake van een ontspannen woningmarkt. Wie heeft gelijk?

De provincie gaat er al jaren vanuit dat de bevolking in de Kop krimpt. Dat doet het alleen in Den Helder. We weten dat het rijk flink gaat investeren in de marine. Dit is goed nieuws voor Den Helder. Zo kan er een einde komen aan de krimp in deze stad. We moeten de monitor van de provincie met een korreltje zout nemen. Het is goed dat Beemsterboer zijn eigen plan trekt. En dat er een nieuwe woonvisie van de gemeente komt die blaakt van gezonde moed en vastberadenheid.

 

Eugeen Hoekstra