Column: hij had een doodervaring

Hij had het jaren voor zich gehouden; het geheim dat hij met niemand durfde te delen. Ook zijn vrouw niet. Dat hij verdronk en dat niet erg vond. Ben Onrust was bang dat hij uitgelachen zou worden als hij het zou vertellen. Dat hij de dood verkoos boven het leven. Wie zal dit snappen? Toen hij er uiteindelijk mee voor de dag kwam, merkte hij dat niemand hem uitlachte.

Hij was te ver in zee gegaan en belandde in een mui en dreigde te worden meegesleurd door de stroming. Hij vertelde dat hij in een ander bewustzijn was terechtgekomen en een weldadig licht zag dat hem omhulde en hem optilde naar hogere sferen waar hij kleuren van ongekende schoonheid aan zich voorbij zag gaan en herkende zijn overleden vader en moeder die hem uit de verte toezwaaiden.

Maar het wonderlijke was dat hij ook zag hoe hij uit zee gered werd, de handen die hem aan boord hezen van de reddingsboot en hem gingen reanimeren. Maar ik wilde niet terug, zei hij. Hij was liever daar gebleven en wees naar boven. Ben was niet gelovig en was ook niet zo opgevoed, maar zijn ervaringen hebben hem gesterkt in de gedachte dat er een hemel is en waar een hemel is moet er ook een God zijn.

Bijna doodervaringen worden tegenwoordig gelukkig niet meer als ingebeelde fantasieën weggezet. Er zijn te veel getuigenissen van mensen die zo iets hebben meegemaakt dat je hun verhalen niet als flauwekul kan afdoen. Zo is er een zwangere vrouw die bij de bevalling ernstig bloedverlies leed en bijna stierf.

Toen kon ze zich zelf vanboven af zien, hoe haar benen in de steunen lagen en dat ze merkte dat er paniek uitbrak en haar baby naar een andere kamer werd gebracht en gereanimeerd werd. Toen werd ze meegezogen naar het licht en wilde niet terug toen de artsen vochten voor haar leven. Toen ze bijkwam wist ze dat haar kind het niet heeft gehaald.

Dan is er nog het verhaal van een oudere man die een hartaanval kreeg en de doktoren alles uit de kast haalden om hem in leven te houden. Hij moest worden gereanimeerd en één van de assistenten haalde zijn kunstgebit uit zijn mond en legde het weg. Uren later lag hij op zaal en werd er gezocht naar zijn kunstgebit. Dat hoeft niet, zei hij. Hij wist exact te vertellen wie de bovenprothese uit zijn mond had gehaald en waar hij het ding had opgeborgen.

Wetenschappelijk wordt verschillend gedacht over bijna doodervaringen. Aan de ene kant hebben we Pim van Bommel, cardioloog, die er een dik boek over heeft geschreven met dit soort wonderbaarlijke verhalen, en overtuigd is dat het bewustzijn het lichaam kan verlaten en aan de andere kant Dick Frans Swaab, hoogleraar in de neurobiologie, die niet gelooft dat geest of ziel onafhankelijk van de hersenen kan functioneren.

Ik denk dat hij gelijk heeft, maar dan blijf ik toch zitten met de vraag hoe het kan dat mensen dingen kunnen navertellen die met hen zijn gebeurd tijdens het moment dat zij bijna het leven lieten. Ze zien zich zelf liggen op de behandeltafel, merken de paniek die uitbreekt onder de artsen en weten wie wat gezegd heeft. De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Met Ben gaat het goed en bewaart zijn ervaringen in zijn hart.

Eugeen Hoekstra