Column: Hidde is de echte held

Afgelopen weekend was het mogelijk om cultuurhistorische gebouwen te bezichtigen in het kader van de ‘open monumentendagen’ in het hele land. We besloten het KIM (Koninklijk Instituut voor de Marine) in Den Helder te bezoeken. Een gebouw uit de negentiende eeuw dat normaliter niet toegankelijk is voor gewone burgers. Het KIM is een instelling waar jongens en meisjes tot marineofficier worden opgeleid, vergelijkbaar met een bacheloropleiding aan een universiteit maar dan met een militaire component. De opleiding duurt vier tot vijf jaar.

Om precies elf uur ’s morgens meldden wij ons bij de poort aan de achterzijde van het gebouw. We waren niet de enigen. Zo’n 75 belangstellenden waren er op af gekomen.

Meteen bij binnenkomst van het hoofdgebouw werden we geconfronteerd met een levensgroot schilderij waarin een blijkbaar belangrijk moment voor de Koninklijke Marine wordt verbeeld. Dat is het moment waarop marineofficier Jan van Speijk op het punt staat  een brandende lont in een kruitvat te werpen en daardoor zijn schip laat ontploffen, zodat het niet in handen zou komen van de Belgen, waarmee Nederland destijds, in 1830, in oorlog was. De schilder en de Nederlandse samenleving eerden deze Jan Van Speijk als een held. Naar tegenwoordige maatstaven was hij echter niet alleen een zelfmoordenaar maar ook een moordenaar. Met voorbedachten rade nam hij de levens van zijn bemanningsleden. Die hadden er niet om gevraagd.

Een mevrouw die in het dagelijkse leven secretaresse is van de algemene leiding van het instituut, gaf tijdens een rondleiding door het gebouw tekst en uitleg. Een opleiding tot officier bij de Koninklijke Marine is geen sinecure, vertelde zij. In het eerste jaar vallen er van de 45 studenten, zo men wil adelborsten, er zo’n 30 af. Het eerste jaar is blijkbaar een streng selectiejaar. Om in aanmerking te komen voor de opleiding moet men minstens een VWO diploma hebben. Havo-niveau bleek onvoldoende om de studie te kunnen volgen. De nieuwe lichting studenten was niet aanwezig omdat deze jongens en meisjes juist bezig waren elkaar te leren kennen op Texel, waar ze tijdens oefeningen teamspirit wordt aangeleerd. Iedere lichting adelborsten bestaat voor ongeveer twintig procent uit meisjes. Die verhouding zag ik ook op groepsfoto’s die in de centrale zaal van het gebouw aan de muur hangen.

Omdat de groep van belangstellenden zo groot was werd deze gesplitst. Een jongeman van nog geen twintig jaar, die om elf uur in burger-outfit kwam aanfietsen had zich snel verkleed en kwam in vol ornaat geüniformeerd tevoorschijn en nam de helft van de bezoekers voor zijn rekening. Hij liet ons een kleine ruimte met bar zien, waar lege, vierhoog opgestapelde kratten, lege bierflesjes en kroonkurken als stille getuigen van een groots feest achtergelaten waren. Blijkbaar had alcohol een hoofdrol gespeeld. Vervolgens liet hij ons ook een kleine slaapzaal zien, waar ik ongeveer tien slaapplaatsen telde. De eenvoudige ledikanten waren gescheiden door simpele, grijze kasten die afgesloten waren met hangsloten. Ik vroeg me af hoe de adelborsten hun weinige privacy zouden verwerken.

Hidde, zo heette de gevorderde adelborst, had die dag de taak om de gebouwen te bewaken. Hij had een grote ring met twee dozijn sleutels in zijn hand en deed me denken aan een cipier.  Recht van lijf en leden zag hij er erg gezond en krachtig uit. Ik vroeg hem of bij het KIM wordt ontgroend, net als in Groningen en Amsterdam bij de studentenverenigingen gebeurt en die daardoor in opspraak zijn gekomen. Hidde vertelde dat er ieder jaar een introductieweek is waarin de studenten met elkaar kennismaken. Bij de Koninklijke Marine wordt er niet ontgroend en verlopen de kennismakingsdagen zeer beschaafd, verzekerde hij mij. Tijdens het verlaten van het gebouw kon ik het niet laten hem te vragen of hij dezelfde mentaliteit heeft als Van Speijck. Hij antwoordde ontkennend, waarna ik een zucht van opluchting slaakte. Van Speijk was echt geen held, maar Hidde is dat wél. Hij is de echte held. Maar eerst moet hij nog de zware opleiding tot een goed einde brengen…

Delen...
        
Wil je niets missen uit Schagen en de regio?
Avatar foto
Kees Zwaan is vast columnist van Noordkop Centraal.

Geef hier jouw reactie (check eerst onze huisregels):