Column: Gelikt rapport over HK representatief?

De burgemeester van Hollands Kroon is blij met de uitkomsten van een onderzoek dat er weliswaar niet florissant uitziet maar dat voor haar aanleiding geeft tot optimisme. Blijkbaar vindt zij dat ze het beter heeft gedaan dan vorig jaar. 

Enige conclusies uit dat rapport: Twee derde van de inwoners heeft in de afgelopen twaalf maanden hulp aan de buren gegeven. Er is onder de inwoners van Hollands Kroon een grote bereidheid om buren te helpen. Ruim 42% van de inwoners heeft de afgelopen twaalf maanden vrijwilligerswerk verricht. Acht op de tien inwoners zeggen voldoende contact met andere mensen te hebben. Deze conclusies geven aanleiding de samenleving van Hollands Kroon tot een toonbeeld van solidariteit en menslievendheid te verklaren. Hollands Kroners zijn erg zorgzaam en bereid tot grote opofferingen voor hun medemensen. Dat zou je gaan denken als je het gelikte rapport van 50 pagina’s leest.

Wat is er aan de hand? Voor het onderzoek zijn willekeurig 3600 Hollands Kroners gevraagd een enquête in te vullen en daarmee het gemeentebestuur te beoordelen. Slechts 725 inwoners gaven gevolg aan het verzoek. Dat is 1,5% van de bevolking van Hollands Kroon. Er wordt beweerd dat het rapport representatief zou zijn en een beeld neerzet van hoe de gehele bevolking de prestaties van het gemeentebestuur beoordeelt. Met een respons van 1,5% van de bevolking kun je helaas niet spreken van representativiteit. Dat blijkt ook wel uit de vaststelling dat 42% van de inwoners vrijwilliger zou zijn. Dat zou dan betekenen dat Hollands Kroon meer dan 20.000 vrijwilligers herbergt. Een ongekend aantal dat wijst op grote betrokkenheid met de medemens. Allemaal moeder Theresa’s. In werkelijkheid is het 42% van de respondenten die vrijwilligerswerk doet. Dat zijn iets meer dan 300 van de respondenten. Hieruit kun je wel concluderen dat een groot percentage van de respondenten vrijwilligerswerk doet. Je kunt je vervolgens afvragen of er een verband is tussen het doen van vrijwilligerswerk en het invullen van een enquête van de gemeente. Dat is er zeker. Mensen die vrijwilligerswerk doen staan midden in de samenleving en zijn eerder geneigd mee te doen met zulke verzoeken en zullen ook eerder politiek participeren.

Ook op de andere uitspraken in het rapport is het een en ander af te dingen. Acht op de tien inwoners zegt voldoende contact met andere mensen te hebben. Je zou er uit kunnen concluderen dat er nauwelijks eenzame mensen wonen in Hollands Kroon. Dat lijkt me een illusie. Vooral onder ouderen slaat vaak de eenzaamheid toe ondanks de Wmo voorzieningen. Het zijn dan vooral laag opgeleide vrouwen met alleen een AOW-tje die buiten de boot vallen. En laaggeletterde allochtonen. Hoeveel van zulke mensen hebben de enquête ingevuld?

De uitkomst van het onderzoek kan beslist niet representatief genoemd worden. Dat weet de Vereniging van Nederlandse Gemeenten inmiddels ook wel en wil het op een andere manier gaan doen. Net als kortgeleden wethouder Mary van Gent met trots een rapport over haar prestaties in het Sociaal Domein presenteerde als representatief, doet Rian van Dam dat nu met dit rapport. Maar het is volksverlakkerij en geeft een vertekend beeld van de feiten.

Er staat ook in dat slechts 16% van de inwoners vertrouwen in het bestuur heeft. Nee, dat is 16% van de respondenten. Dat zijn 116 inwoners die vertrouwen hebben in het gemeentebestuur. Misschien benadert dat aantal wel de werkelijkheid want het vertrouwen in het gemeentebestuur is inmiddels tot een dieptepunt gezakt…

Kees Zwaan