Column: geldgebrek tart het onderhoud van onze wegen

Het gaat om de term kapitaalgoederen. Bij de gemeente gaat het dan over wegen, straten, ovondes, straatmeubilair, openbare verlichting, speelvoorzieningen voor de kinderen, riolering, openbaar groen en sportaccommodaties. Een lange lijst die een waarde vertegenwoordigt van € 382.000.000,-. Dit is de vervangingswaarde.

Door een gemeente als Schagen niet in een keer op te hoesten. Maar dat hoeft ook niet. Vervanging gebeurt selectief afhankelijk van de staat waarin de kapitaalgoederen verkeren. Maar waarom keek Heddes dan zo bezorgd?

Voor een goed onderhoud en beheer van wegen, straten en groen heeft de gemeente jaarlijks € 12.500.000,-  nodig. Structureel dus. Wethouder Hans Heddes (pvdA) liet weten dat de gemeente dit bedrag op dit moment niet in kas heeft terwijl het geld wel erg nodig is omdat het wegenstelsel in de gemeente heel hard onderhoud behoeft. En niet alleen onderhoud. Slopen en vervanging is hier en daar ook nodig. Heddes zei dat hij nu beschikt over € 7.800.000,- . Lijkt veel, maar is niet voldoende.

Hij rekende uit dat het bedrag van € 12.500.000 ,- pas wordt bereikt in het jaar 2034. Dat is exclusief sport, riolering en afval. 2034 is zover weg dat je de zorgen van Heddes nu wel begrijpt. Dat wordt nooit wat.

Heddes wil het onderhoud de komende jaren planmatig aanpakken en uitvoeren op basis van het principe ‘sober en doelmatig’. Of anders gezegd: het onderhoud voldoet aan de minimale wettelijke eisen van veiligheid en functionaliteit. Dat is onderhoudsniveau C.  Het laagste niveau. A en B bieden meer comfort maar is duurder. Daarvoor ontbreekt het geld.

Kan de gemeente niet beter geld lenen om haar doelen te bereiken? De rente is laag en blijft voorlopig laag is de verwachting. Maar het college wil dit niet. Zuiver begroten heet dit: de volgende generatie niet belasten met de kosten. Dit vind ik een rare redenering omdat de vruchten van het beleid (de voordelen dus) ten goede komen van dezelfde generatie. Maar goed, de wethouder moet nu elk haar op jacht gaan structureel geld. Dit lijkt mij onbegonnen werk. De vette jaren lijken voorbij te zijn. 

Voor afval, begraafplaatsen en riolering zijn de zorgen minder groot omdat ze worden bekostigd uit heffingen die de gemeente aan ons oplegt en de bedrijven. Maar daarmee krijgt hij zijn financiële plaatje niet rond.

De gemeenteraad heeft een paar geleden besloten elk jaar €300.000,- vrij te maken voor de kapitaalgoederen. Maar dat schiet niet op. Wat kan Heddes dan wel doen? De onroerende zaakbelasting flink verhogen. Geen geliefde maatregel, zeker omdat de ozb al vrij hoog is in Schagen.

Heddes knikte niet nee toen hem dit gevraagd werd, maar wilde zijn vingers er niet aan branden. Het is aan de politiek om die beslissing te nemen, zei hij. Bezuinigen is ook een optie. Besparen ook door werkprojecten slim aan te besteden, combineren van klussen, zoeken naar  innovaties of kunstwerken (bruggen e.d.) slopen. Allemaal mooi en aardig maar veel zal het niet opleveren. Daarbij komt dat de prijzen blijven stijgen.

Het gat van € 4.700.000,- structureel is hiermee niet opgelost. Heddes wil het geld elders compenseren. Maar wat bedoelt hij met elders? Hij keek die avond met gretige ogen naar zijn collega Sigge van der Veek (CDA) die over zorg en welzijn gaat onder het mom ‘ook patiënten profiteren van veilige wegen’.

Hij keek vervolgens met dezlfde blik naar collega Jelle Beemsterboer (CDA) die graag wil bijbouwen maar hierdoor komen er nieuwe straten en trottoirs. Laat hij de onderhoudskosten maar in de grondprijs stoppen. Heddes heeft weinig kans. Het is te hopen dat de huidige vette jaren nog even zullen voortduren.

Inmiddels trekt het Hoogheemraadschap aan de stutten van de gemeente. Het waterschap wil dat de gemeente zijn wegen overneemt. Dat zijn er best veel. 

Eugeen Hoekstra