Column: De Poolse arbeidsmigranten van nu zijn de gastarbeiders van toen

Het pleidooi van hoogleraar en publicist Paul Scheffer, om beter na te denken voordat je de deuren openzet voor arbeidsmigranten -zoals uit polen-, heeft niets te maken met angst.

Zie wat er gebeurd is met de gastarbeiders in de vorige eeuw. Zij zijn door de bedrijven uit Spanje, Italië en later uit Noord-Afrika hierheen gehaald, om op deze manier aan  goede en goedkope werknemers te komen, maar vervolgens werden de lasten afgeschoven richting de samenleving door hen, als ze uitgewerkt en versleten waren, massaal in de WAO te dumpen.

Scheffer ziet het weer gebeuren en nu met de Poolse migranten. Tweederde daarvan zegt in Nederland te willen blijven. Laat dat de helft zijn, dan zit je op termijn met een nieuwe minderheid van 200.000 Polen, slecht gekwalificeerd, slecht Nederlands sprekend. Volgens Scheffer zijn dat nieuwe gastarbeiders, een nieuwe onderklasse. Waarom laten we dit gebeuren?

Scheffer geeft de schuld aan de vakbeweging en aan de politiek. Ze laten de arbeidsmigratie over aan een belangengroep namelijk de ondernemers. De politici halen hun schouders op en zeggen dat arbeidsmigratie binnen Europa is toegestaan en dat je dit niet kan tegenhouden.

Scheffer vindt dat kortetermijnbelangen van ondernemers prevaleren boven langetermijngevolgen voor de maatschappij. Onzin zegt hij. Voor de lange termijn heeft de migratie wel degelijk gevolgen voor de maatschappij.

Scheffer heeft gelijk. Net als de gastarbeiders toen dreigen Poolse migranten in Nederland achter te blijven als een subgroep, een nieuwe onderklasse in onze samenleving, laagopgeleid, leren geen Nederlands en integreren niet en leven dikwijls van onze sociale voorzieningen.

Maar hij weet ook dat arbeidsmigranten binnen de EU zich vrij kunnen bewegen. Er zullen dus voorwaarden gesteld moeten worden om te voorkomen dat de geschiedenis zich herhaalt.

Is het UWV bang voor arbeidsmigranten? Waarom worden medewerkers dan ontmoedigd om fraude aan de kaak te stellen? Bij vermoedelijke fraude is veel onderzoek nodig, en daar krijgen de uitkeringsdeskundigen de benodigde tijd niet voor.

Dat blijkt uit gesprekken die Nieuwsuur voerde met UWV-medewerkers. Niet alleen intern is er frustratie over de laksheid van het UWV bij het bestrijden van fraude.

Uit de vele reacties die volgden op de onthullingen over de Poolse WW-fraude komt naar voren dat tolken, uitzendorganisaties, werkgevers en andere betrokkenen talloze keren waarschuwden voor fraude, maar dat de uitkeringsinstantie zelden of nooit structurele maatregelen nam.

Hier openbaart zich een schandaal dat zijn weerga niet kent.

Waarom wordt er bij het UWV weggekeken? Is dit van hoger hand bevolen?  Arbeidsmigranten hebben we zo hard nodig voor onze economie, laten we dat illegale gedrag maar door de vingers zien. Is dat het?

Eugeen Hoekstra