Ad Vashem onderscheiding verzetsechtpaar Ott

SCHAGERBRUG – Piet Ott en Nelly Ott-Gootjes krijgen op woensdag 25 oktober 2023 postuum de Yad Vashem onderscheiding. Zij worden geëerd met deze hoge Israëlische onderscheiding voor hun hulp tijdens de Tweede Wereldoorlog aan Joden. De uitreiking aan de kinderen van Piet en Nelly Ott vindt plaats in de Joodse synagoge in Delft.

Het onderwijzersechtpaar Jacques en Jo Elion zat van 1942 tot de bevrijding in 1945 ondergedoken in het huis van de familie Ott aan de Grote Sloot 282 in Schagerbrug. In de zomer van 1942 vertelden de Elions tijdens een bridgeavond over de angstaanjagende maatregelen die de Duitsers aan het nemen waren tegen de Joden in Amsterdam. Piet Ott beschrijft in een kort verhaal dat in 1995 is verschenen in de reeks Zijper Historische Bladen (uitgave van de Historische Vereniging ‘De Zijpe’) de reactie van zijn vrouw: “Jullie moeten natuurlijk doen wat jullie willen doen, maar ik zeg laat je niet wegslepen door die moffen, kom dan liever naar ons, dan zullen we wel zien dat we er wat op vinden.”

De in september 1940 geboren Martine Ott bewaart nog veel herinneringen aan het leven met haar ouders, haar broer Teun en het echtpaar Elion in hun kleine huis in Schagerbrug. Op 24 augustus 1942 werd vroeg in de ochtend op het slaapkamerraam geklopt. De Elions hadden in het holst van de nacht op een ingewikkelde manier de reis naar Schagerbrug gemaakt om geen sporen achter te laten. Zo begon hun onderduikperiode die tot mei 1945 zou duren. Jacques Elion tekende graag en stelde voor Martine en Teun een prentenboekje samen. Daarbij baseerde hij zich op alledaagse gebeurtenissen uit hun leven in die beperkte ruimte.

Zo zien wij de slaapkamer van de kinderen met een maan die door de ramen schijnt, de groenteman met paard en wagen die bij de familie Ott aan de deur komt en een Sinterklaasviering tijdens de bezettingsjaren. Martine koestert het origineel nog steeds want, zo zegt zij zelf : ”het is voor mij een dierbare herinnering aan deze periode.” Zij noemde de Elions ‘vader’ en ‘moeder’ en haar eigen ouders ‘pappa’ en ‘mamma’. Dat dit de nodige risico’s met zich mee bracht ontdekte Piet Ott toen hij een buurjongetje aan zijn dochter hoorde vragen: “En mag ik nou die vader van je eens zien die boven zit te roken? “ Om te voorkomen dat Martine met haar peuterpraat de Elions in gevaar zou brengen werd zij vervolgens enige tijd ondergebracht bij haar grootouders in Heerhugowaard.

Het is Piet Ott, die ook een leidinggevende rol speelde in het Noord-Hollands verzet, en zijn vrouw Nelly gelukt om hun oorlogsgasten goed te verbergen voor de buitenwereld. In de herfst van 1944 kwam er zelfs iemand bij, toen de ‘Rus’ Muchasir op de stoep stond en om een schuilplaats vroeg. Andere leden van het verzet verklaarden na de oorlog verrast te zijn door het grote aantal mensen dat zich in het kleine huis aan de Grote Sloot schuil had weten te houden.

Groenteboer Bruin in Schagerbrug, tekening gemaakt in de Tweede Wereldoorlog