Eenzaamheid moet je voor zijn

De Gezondheidsmonitor 2016 van de GGD In Schagen laat zien dat 26,9% van de volwassenen (ruim een kwart dus) in de gemeente Schagen zich matig eenzaam en 6,6% (zeer) ernstig eenzaam. Van de ondervraagden voelt 24,2% zich emotioneel eenzaam en 35,5% sociaal eenzaam. De GGD geeft aan dat mensen zich zowel emotioneel als sociaal eenzaam kunnen voelen. Bij emotionele eenzaamheid ontbreekt er een hechte, emotionele band met aderen, bij sociale eenzaamheid heeft iemand minder contacten met anderen dan gewenst.

Een pil tegen eenzaamheid bestaat niet. Dat betekent niet dat er niet naar gezocht wordt. Farmacologisch onderzoek bevindt zich in de fase van dierproeven. Bij verschillende diersoorten zouden bepaalde stoffen een positieve werking hebben op de gevolgen én de beleving van isolement. Zo blijkt dat zij na een isolement makkelijker opnieuw participeren in groepen wanneer zij die stoffen toegediend krijgen1. Dit type onderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar de dag dat mensen bij eenzaamheidsklachten medicatie voorgeschoteld krijgen, komt dichterbij.

We weten heel goed waarom eenzaamheid een groter probleem is geworden. Verzorgingshuizen worden gesloten en psychiatrische instellingen gaan dicht. Daarmee verdwijnen een heleboel plekken waar mensen elkaar dagelijks tegen het lijf lopen en ontmoetingen bijna vanzelfsprekend tot stand komen. Buiten de instelling komen die ontmoetingen nauwelijks van de grond. Eenzaamheid is ook de prijs die wij betalen voor de manier waarop wij zijn gaan samenleven: jong, dynamisch en succesvol mogen op veel respect rekenen.  

Toch zijn mensen zelf verantwoordelijk voor het voorkomen van eenzaamheid. Partners leunen te veel op elkaar, bouwen geen vriendenkring op, gaan zelf de boer niet op andere mensen te helpen. Iemand zei tegen mij: “we denken te weinig na over hoe we het leven waardevol houden. De besluiten die je neemt als je 60 bent, zijn van groot belang voor als je 80 bent. Je verliest je partneren moet alleen verder met een afgetaaid lichaam. Wees er dus klaar voor om zelfs in je eentje nog verder te kunnen met een hoop verdriet maar ook met nieuwe  aangepaste mogelijkheden. Sta vooral voor die mogelijkheden open want er kan nog zoveel mooie en verrassende dingen op je af komen. Daar moet je bij stilstaan.”

Als het niet lukt de eenzame mensen van nu te helpen dan kunnen we nog wel helpen te voorkomen dat straks mensen gaan vereenzamen. 

Eugeen Hoekstra