Column: Reset je GPS

Stel je voor dat je GPS je niet alleen door de straten leidt, maar ook door de verschillende fases van je leven. We zijn gewend om de levensfasen van de mens in te delen in grofweg de volgende periodes: educatie 0-25, werken 25-67, laatste jaren 67-plus.  Maar we leven inmiddels veel langer dan vroeger. Steeds meer kinderen die nu geboren worden, hebben een kans om 100 jaar of ouder te worden. Is het niet raar dat we onze 15 tot 20 extra levensjaren, vooral hebben toegevoegd aan wat we beschouwen als onze laatste levensfase?

Onderzoekers aan de Stanford universiteit onderzoeken hoe de kwaliteit van die eeuwlange levens verbeterd kan worden. Hoe je gedurende meer jaren in goede gezondheid kunt leven en tijdens alle periodes van het leven doel en waarde kunt ervaren. Ze ontwikkelden daarvoor de ‘New map of life’.

De uitgangspunten die eraan ten grondslag liggen spreken mij erg aan. Ik noem er een paar. Stop met de tekortmentaliteit over ouder worden en erken de economische en sociale bijdragen van oudere volwassenen. Benut elke levensfase optimaal zodat de voordelen zich over jaren kunnen opstapelen. Investeer op elke leeftijd in de volksgezondheid zodat mensen gedurende hun langere leven gezond blijven. En het leven is geen lineair levenspad met de fases leren-werken-laatste jaren: ontwikkel meerdere flexibele routes door de rollen en kansen die het leven brengt!

De “New Map of Life” biedt meerdere routes die de rollen, kansen en verplichtingen verbinden. Idee is dat mensen gedurende hun hele leven regelmatig hun GPS resetten. Er zijn kruispunten, klaverbladen, bochten, opritten en afritten naar en van de verschillende jaren van het leven. 

Een praktijkvoorbeeld vanuit onze organisatie. Op een vacature voor specialist ouderengeneeskunde (SO) meldt zich een kandidaat die al jaren SO is. Ze studeerde recent datamanagement en oriënteert zich ook op een baan in die richting. Wij zijn samen met haar gaan kijken naar mogelijkheden en het resultaat is dat ze bij ons zowel SO als projectleider datamanagement wordt. Een win-win! Als er flexibele werkmogelijkheden zijn, dan kan je lang actief en betrokken blijven op de arbeidsmarkt. Dat heeft zowel economische als sociale voordelen. En bevorderen van samenwerking tussen verschillende leeftijdsgroepen kan leiden tot een meer samenhangende en ondersteunende gemeenschap. 

Als je ouder dan 67 bent, dan lijk je nu in Nederland vooral een probleem dat we beschrijven in termen als ‘tsunami van ouderen’ en ‘vergrijzing gaat voor zorginfarct zorgen’. Als we ons laten inspireren door de new map of life, creëren we een inclusieve en ondersteunende samenleving waarin mensen van alle leeftijden kunnen gedijen en zinvolle bijdragen kunnen leveren.

The New Map of Life – Stanford Center on Longevity