Column: Vertrouwen

Vertrouwen. Het is iets dat niet vanzelf komt. Sterker nog: om het te krijgen moet je je best doen. En het kwijtraken gaat heel snel. Het komt te voet en het gaat te paard 

Met stijgende verbazing kijk ik naar de serie De Toeslagenaffaire op NPO1. Natuurlijk, het is een dramaserie. En het zal allemaal wel geen waarheidsgetrouwe weergave van de werkelijkheid zijn. Maar het geeft wel weer hoe groot de macht is van de overheid. Hoe mensen bij de overheid hun best doen om hun eigen fouten weg te werken en hoe de overheid, met geld van de belastingbetaler, tot het gaatje door kan procederen. En alleen al dát voelt oneerlijk: de overheid procedeert van het geld van de belastingbetaler. Die moet de eigen advocaten betalen. 

Het zijn landelijke voorbeelden die het vertrouwen in de overheid beschadigen. En er zijn meer voorbeelden, zoals de gevolgen van de gaswinning in Groningen. En een overheid die, als het fout gaat, meer energie steekt in wegpoetsen en drempels opwerpen dan in het oplossen. Het was de belangrijkste reden voor de val van kabinet Rutte zo’n 1,5 jaar geleden. 

Het verdwenen vertrouwen in de gevestigde partijen zorgde voor een politieke aardverschuiving in Den Haag. En het gevolg: De PVV als grootste partij, een grote nieuwe politieke partij (NSC), de relatief nieuwe en ook onervaren BBB en de VVD zorgen voor een nog grotere politieke chaos in Den Haag.  

Een lokaal dossier waardoor het vertrouwen van burgers van Schagen is beschadigd, is de asielopvang. Dat gebeurde al in Petten, waar de gemeente afspraken over de opvang meerdere keren brak. En dat gebeurt nu ook in Schagen Oost, waar een aantal bewoners van De Wetering was beloofd dat de witte tenten van het opvangcentrum na een jaar weg zouden gaan. Ze weten nu al zeker dat dat niet gaat gebeuren.

Bijna iedereen had bij de start van de opvang in Schagen Oost al het vermoeden dat het niet bij een jaar zou blijven. Maar de gemeente was stellig: het wordt écht maar één jaar. Zonder die belofte was de opvang waarschijnlijk nooit op die plek gekomen.

Maandag 16 december komt de gemeenteraad van Schagen bij elkaar om een beslissing te nemen over de opvang van vluchtelingen in Schagen. Op welke plek die opvang komt, is nog niet zeker. Slechts drie dagen vóór de raadsvergadering wordt een rapport openbaar waarin mogelijke locaties staan. Dat kan Schagen Oost zijn, maar ook een andere plek in de gemeente. Zit uw dorp of wijk daarbij, dan heeft u slechts drie dagen voor inspraak. Daarin zit ook nog een weekend. 

Waarom die termijn zo strak is, is niet duidelijk. Pas in februari neemt de provincie een besluit of Schagen Oost langer open mag blijven. De raad had dus prima een paar weken later over de locatie voor een AZC kunnen besluiten. Het lijkt alsof de gemeente de termijn tussen bekendmaking en besluit zo kort mogelijk houdt om zo inspraak te frustreren. Daar gaat weer een stuk vertrouwen.