Column: Kamervragen over puinhoop Co-Med

Op de markt in Anna Paulowna sprak ik een man die trots vertelde dat hij al 75 jaar is en nog nooit heeft gestemd. Gelukkig dat niet iedereen in Nederland zo’n houding heeft, anders zouden de stembussen in juni leeg blijven. Wat zou dat dan betekenen voor de democratie? Dezelfde man vertelde dat hij heel kwaad is. Kwaad omdat hij geen huisarts heeft.

Als ik hem vraag of hij misschien ingeschreven is bij Co-Med, beaamt hij dat. Hij staat dus wel in het patiëntenbestand van Co-Med, maar ervaart dat hij praktisch gezien geen huisarts heeft.
Als hij ziek is en denkt hulp nodig te hebben, meldt hij zich dan ook bij de huisartsenpost of bij de spoedeisende hulp. De huisartsenpraktijk in Breezand laat hij links liggen. Hij heeft er helemaal niets aan. Deze in de huisartsenzorg zwaar teleurgestelde Hollands Kroner is niet de enige die geen huisarts meer heeft maar waarvoor de verzekeringsmaatschappijen wel geld betalen aan mijnheer Guy Vroemen, de eigenaar van Co-Med.

Al enkele jaren is de huisartsenzorg in Anna Paulowna niet om over naar huis te schrijven, zoals dat heet. Toen er op een gegeven moment twee huisartsen met pensioen gingen, is het van kwaad tot erger geworden. Eén van de praktijken werd overgenomen door huisartsenorganisatie HKN en gehuisvest in het gemeentehuis. Een andere praktijk werd overgenomen door een in heel Nederland opererend bedrijf dat niet goed in de markt liggende praktijken opkoopt en er vooral veel geld mee wil verdienen. Vooral Co-Med maakt er in Anna Paulowna een potje van.
Als ‘patiënt’ krijg je bij medische problemen te maken met steeds weer een andere (huis)arts waarmee maar moeilijk consulten geregeld kunnen worden. Co-Med gebruikt namelijk een callcenter dat meestal onbereikbaar is. Als je een afspraak met een arts wilt maken dan is het tegenwoordig zaak je persoonlijk aan te melden bij de balie in Breezand.

Het is niet ongebruikelijk dat je in een tijdsbestek van een maand met zes verschillende artsen te maken krijgt. De medewerksters en de door Vroemen ingehuurde artsen van de vestiging in Breezand zijn welwillend. De slechte huisartsenzorg ligt zeker niet aan hen. Het ligt aan Guy Vroemen van Co-Med die winst wil maken en de kwaliteit van ‘zijn’ dienstverlening ernstig verwaarloost. Vroemen denkt er wat op gevonden te hebben door iemand aan te stellen die het puin voor hem ruimt. Hij bombardeerde ene Erik Holtrop tot ‘head of operations’. Holtrop is nu verantwoordelijk voor de ‘aansturing’ van de Co-Med huisartsenpraktijken in heel Nederland.

Uit hoofde van die functie stuurde Holtrop vorige maand het volgende bericht rond: ‘Geachte patiënt, Op dit moment is onze locatie in Anna Paulowna door langdurige ziekte geteisterd. Dit is allereerst ontzettend vervelend voor onze collega’s, echter heeft dit ook zijn weerslag op onze beschikbaarheid. Wij hebben ervoor moeten kiezen om voorlopig de zorg vanuit onze locatie in Breezand te verlenen om u zo goed mogelijk te kunnen helpen. Dit vergt wel aanpassingsvermogen en daarom zullen wij zéér kritisch moeten kijken naar de medische urgentie van elke klacht. (…) Wij vragen u om uw begrip voor de langere wachttijd dan normaal.’

Tot zover ‘hoofd operaties’ Erik Holtrop, die je zou kunnen zien als een soort generaal die zijn troepen op het slagveld dirigeert en ondersteunt. Als generaal heb je natuurlijk een goede strategie nodig om de veldslag te winnen. Maar tijdens zo’n operatie vallen er onvermijdelijk doden en gewonden. Op het slagveld zul je een manier moeten hebben om die slachtoffers te helpen. Je gaat kijken wie er eerste hulp moet krijgen. Wie met voorrang moet worden geholpen. Die manier is trouwens al in de hele huisartsenzorg normaal geworden: het triageren. Oorspronkelijk is triage het beoordelen van slachtoffers bij grote ongevallen, rampen, pandemieën en in de spoedeisende-hulpafdelingen van ziekenhuizen. Ze worden dan in verschillende categorieën verdeeld naar de ernst van de verwondingen of het ziektebeeld.

Holtrop laat volgens zijn schrijven dus strenger triageren. Hij laat zéér kritisch kijken naar de ernst van de klacht. Daarmee werpt hij nog meer barricades op om er voor te zorgen dat het erg moeilijk wordt om de dokter te spreken.

Triage in de huisartsenzorg. Is dat werkelijk nodig? Triage vindt normaliter plaats in oorlogen. Op het slagveld. Welke gewonde militair kan er nog geholpen worden? Een dode militair laat men liggen. Een licht gewonde soldaat kan wel even wachten op behandeling. Wie komt er het eerst te liggen op de snijtafel van de militaire geneesheer? Wie krijgt er voorrang?
Holtop stuurt de telefonistes van Co-Med aan. Welke instructies zal hij ze geven? Het lijkt er verdacht veel op dat hij de telefonistes opdracht geeft spaarzaam om te gaan met het aannemen van oproepen. Co-Med is namelijk meestal onbereikbaar. Langzamerhand wordt de huisartsenzorg afgebroken door de schaalvergroting die organisaties als Co-Med en HKN nastreven. Gelukkig is het probleem in de Tweede Kamer doorgedrongen. Nieuwedieper Harmen Krul van het CDA heeft inmiddels kritische vragen gesteld aan minister Conny Helder. Hopelijk zal dat wat uithalen. Ook mensen in Anna Paulowna hebben recht op een echte huisarts…