Column: Afvalstoffenheffing wordt torenhoog

De afvalstoffenheffing gaat flink omhoog. Oorzaak: de stijgende energiebelasting op restafval en de broeikasgas (CO2) belasting. De energieafvalcentrale van HVC in Alkmaar verbrandt afval en daar komt veel CO2 vrij. Niet zo weinig ook. De overheid gaat een rekening sturen over de hoeveelheid uitstoot. Moeten jullie maar minder uitstoten, is de boodschap. De heffing is niet misselijk, maar het is wel zeker dat de heffing terecht komt in de afvalstoffenheffing. HVC denkt aan het opslaan van CO2 diep onder de grond. Is dit goedkoper?

De uitstoot bedraagt jaarlijks 1,1 megaton koolstofdioxide, zegt de gerenormeerde denktank CE Delft.  In 2021 bedraagt de heffing 30 euro, ieder jaar oplopend met 10,56 euro om in 2030 uit te komen op 125 euro per ton CO2. Inmiddels kost de uitstoot van een ton CO2 het tienvoudige. Wie zal deze heffing uiteindelijke op zijn broodje krijgen? Wij natuurlijk.

Eén megaton is ongeveer gelijk aan de uitstoot van 125 duizend huishoudens. HVC komt tot de helft. Volgens denktank CE Delft komt dit door onderrapportage: energieafvalcentrales beschouwen sommige ‘brandstoffen’ als klimaatneutraal. Dit leg ik later uit.

CE Delft weet dat energieafvalcentrales als Attero, AVR en HVC Alkmaar slechts 50 à 60 procent van die CO2-uitstoot registreert. De echte uitstoot is 40 tot 60% groter. De afvalsector handelt daarmee niet in strijd met wet- en regelgeving, zegt de onafhankelijke denktank.

Zowel Nederlandse als Europese regels staan toe dat CO2-uitstoot als gevolg van de verwerking van organisch afval buiten de registratie blijft. Sterker nog: de regelgeving is hierop ingericht. Uitstoot die ontstaat bij de productie van biobrandstof, uit hout of planten, hoeft niet te worden vastgelegd, ook al gaat de restanten wel degelijk de lucht in.

De afvalcentrale in Alkmaar gebruikt afvalhout als brandstof: meestal sloophout uit de bouw en gebruikt hout dat al een leven heeft gehad als meubel of constructiemateriaal (dit heet b-hout).Daarnaast werkt HVC met slibgranulaat (restproduct na drogen van zuiveringsslib) als brandstof. A-hout of B-hout, het maakt niet uit. De afvalcentrale in Alkmaar stoot koolstofdioxide uit.

Op dit moment draait HVC een experiment om CO2 af te vangen dat moet uitmonden in de bouw van een grootschalige Co2-afvanginstallatie, met de mogelijkheid om het gas ergens op te bergen onder de grond. Een zorg minder: over niet uitgestoten CO2 hoeft HVC geen CO2-heffing te betalen. De vlag gaat uit in Alkmaar, maar het probleem wordt alleen maar verplaatst.

Het afvangen en opslaan van CO2 onder de grond is natuurlijk geen oplossing. Het is erg duur en het gaat nog jaren duren voordat deze plannen zijn gerealiseerd. Een experiment in Barendrecht om CO2 op te slaan in 2009 is snel gestopt door het kabinet vanwege bezwaren van de bewoners. Dit drama heeft geleid tot de uitspraak dat er geen CO2 wordt opgeslagen op land; alleen op zee.

Laat HVC plannen maken om de energiecentrale te laten stoken op waterstofgas. Dit is ook niet meteen gerealiseerd, maar je pakt wel de bron aan. Brandbaar restafval hoort straks tot het verleden. Alles wordt circulair. Afval verbranden gaat tot het verleden behoren. Biomassa ligt uit de gratie. Waterstof heeft toch echt de toekomst. Een vuurtje stoken voor warmte is niet de toekomst.

 Eugeen Hoekstra