Column: Zet de zonneladder een streep door de zonneweiden?

Minister Ollongren is met de ‘zonneladder’ gekomen waarmee ze flink op de rem trapt van de opwek van zonne-energie, terwijl het stroomnet piept en kraakt als nooit tevoren. Wat is er aan de hand? Minister Ollongren heeft een bruuske aanval gedaan op windturbines en zonneweiden. Elk snippertje grond eist ze op voor woningbouw. Er is een wooncrisis in het land en daar moet de energielobby voor wijken.  

Voor Radio 1 zei ze dat elke regio meer woningen moet  bouwen. Doe dat dan op plekken die goed bereikbaar zijn en waar ook werk is. Bouw geen zonneweides, maar plaats zonnepanelen zo veel mogelijk op daken. Laten we windmolens zo veel mogelijk op zee bouwen.

Nou, gelijk heeft ze, maar door haar stellingname legt ze een bom onder de Regionale Energie Strategieën (RES’en) zoals in onze regio. Kortgeleden besprak de gemeenteraad van Schagen het concept-plan; kan meteen de shredder in.

Ollongren deed er meteen een ‘zonneladder’ bij. Deze  geeft een voorkeursvolgorde aan voor zonnepanelen. 1. Op daken en gevels. 2. Op onbenutte terreinen in bebouwd gebied. 3. Bij waterzuiveringsinstallaties, vuilnisbelten, bermen van spoor -en autowegen en als laatste 4. Op landbouw- en natuurgronden. De richting is duidelijk: zonneweiden zijn op dit moment niet opportuun.

De ‘zonneladder’ is niet zonder betekenis. Ollongren schrijft dat deze voorkeursvolgorde meegenomen wordt in de RES’en. Ze zal dan kijken hoe de regio’s de ruimtelijke belangen tegen elkaar hebben afgewogen. Hiervoor wijzigt ze het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL). Nog belangrijker is haar voornemen om de subsidieregeling SDE++ aan te passen aan de voorkeursvolgorde. Wie een aanvraag voor subsidie indient voor een zonneweide krijgt er zo een flink probleem bij.  

Zonneweiden leveren geld op en dat is te zien aan het groeiend aantal aanvragen.  Iedereen met een stukje land wil  op grote schaal zonne-energie opwekken, maar de aanvragen lopen de spuigaten uit. De netbeheerder trekt aan de bel:  het elektriciteitsnet kan het terugleveren van de stroom niet aankan.

Er liggen in de kop van Noord-Holland dunne kabels, geschikt voor een dunbevolkt gebied. Door snelle ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie, maar ook door groei van bedrijvigheid in de regio, zijn dikkere kabels nodig en nieuwe verdeelstations. En daar kan zomaar vijf tot zeven jaar overheen gaan.

In de Regionale Energie Strategie (RES)  staat dat er geïnvesteerd moet worden in netcapaciteit. Liander is hier ook in onze regio volop mee bezig. Dit blijven echter trajecten waar, ook al wordt er zoveel mogelijk vaart gemaakt, meerdere jaren mee gemoeid zijn, antwoordt wethouder Hans Heddes van de gemeente Schagen.

Knelpunten genoeg. Op 17 september meldt Liander op zijn website dat nieuwe knelpunten zijn ontstaan in Noord-Holland. Ze zijn zichtbaar op een kaartje, waar meer rode vlekken zijn bijgekomen. In het gebied boven Alkmaar is nauwelijks capaciteit meer om stroom terug te leveren.

Vooral de groei van datacenters is hier debet aan. Het rare is dat datacenters voor wat betreft de opwek niet de verantwoordelijkheid is van de gemeente of regio waar deze toevallig gevestigd zijn. Hiervoor is landelijk afgesproken dat de windparken op zee hiervoor worden ingezet, schrijft Heddes.

Zonneweiden in de ban, windturbines  alleen op zee , energieslurpers waarover we  niets te zeggen hebben en een stroomnetwerk dat piept en kraakt. Is er echt niemand die de regie neemt?

Eugeen Hoekstra