Column: van het gas af in Schagen, maar wat dan?

We moeten van alles op het vlak van energie, woningen moeten van het gas af, maar wanneer en hoe en wat komt er voor in de plaats, er is geen touw aan vast te knopen. Warmtenet? Onmogelijk in Schagen, aardwarmte dan? Kans is klein, warmtepompen dan? Wellicht. Waterstofgas is een goed alternatief voor aardgas. Misschien voor de toekomst, maar voorlopig niet. Dus wat wordt het? Voorlopig niets.

Bewoners wordt aangeraden in een afwachtstand te gaan staan. Wat we wel alvast kunnen doen is de woning van top tot teen isoleren en afhankelijk van de ouderdom van de woning kost dit 25 tot 30 duizend euro. Subsidie helpt een beetje. Maar doen dan?

Hangt ervan af. Wil je er geld voor lenen? Als je op leeftijd bent, doe je dit niet. Het is namelijk de vraag of je het terugverdienen zal meemaken. En aan regeren over je graf, daar begin je ook meer niet aan, al zijn je kinderen nog zo lief.

Zonnepanelen is ook zoiets. Ken je het commentaar van columnist Martin Sommer? Hij voert Jesse Klaver aan, die gezegd zou hebben dat in de winter de zonnepanelen op het dak zorgen voor de voeding van de warmtepomp. ’s Winters is er nauwelijks zon, hoe kan hij dan zo’n uitspraak doen?

Dommigheid noemt Sommer het. Intellectuele luiheid wel te verstaan. “Elektronen vliegen je in de zomer om de oren en in de winter heb je er een schreeuwend tekort aan.” De wind moet dat tekort compenseren als de zon geen kracht heeft. Maar zekerheid heb je niet. Zo’n waaiwinter als de afgelopen winter is uitzonderlijk.

Je kunt er geen staat op maken en dus moeten we zoveel mogelijk windturbines en zonneweiden hebben om te zorgen voor een zo groot mogelijke leverzekerheid: is er geen zon, dan zal er vast wel wind zijn.

Gevolg is dat Nederland bedolven raakt onder windturbines en zonnepanelen op de grond. Zo worden we Don Quichot, de idealist, een dwaze held, die zich met zijn goede bedoelingen, maar onpraktische daden min of meer belachelijk maakt.

Onwerkelijk en van de zotte is dat biomassa door de overheid gezien wordt als duurzame energiebron en centrales die worden gestookt met biomassa, volgepompt worden met miljarden euro’s. Nou, dan kunnen we beter doorgaan met aardgas, want dat is schoner dan het verbanden van hout, zeggen veel wetenschappers.

Aanhangers van biomassa zeggen dat je met biomassa een natuurlijke kringloop op gang brengt. De CO2 die vrijkomt bij het verbranden van hout, wordt opgenomen door bomen, die groeien op de plaats van de exemplaren die voor dat doel zijn gekapt.

Bent u er nog? Dan het is vreemd dat de regering de subsidie voor pelletkachels per 1 januari heeft stopgezet en voor biomassaketel per 1 juli. Dan is er toch iets aan de knikker? De biomassacentrales halen op grote schaal houtkorrels uit de Baltische Staten en Noord-Amerika – met schepen die stikstof, fijnstof en broeikasgassen uitstoten.

In die landen wordt bovendien zoveel hout voor energie gerooid, dat zich een ecologische ramp voltrekt. Dit zegt hoogleraar Louise Vet, die namens Nederland in de milieugroep van EASAC zit. ,,Daar ontstaan snelgroeiende, eenvormige bossen waar weinig biodiversiteit meer is.’’ Wat moet je met een overheid die tegenstrijdige signalen verspreidt?

De gemeente Schagen doet haar best en grossiert in duurzaamheidsleningen. Ook heeft ze twee bijeenkomsten georganiseerd ((20 januari en 3 februari) over het concept-energieplan. Hier kwamen 150 tot 160 mensen op af, aldus een woordvoerder. Echter, een kleine gemeente als Schagen heeft weinig in de melk te brokkelen. De regio beslist.

Belangenorganisaties doen mee, maar top-down is de stijl. Windturbines en zonneweiden zijn favoriet. Veel rumoer is er over de zoeklocaties en de afstand van turbines tot woningen. Het rammelt en veel vertrouwen is er niet. De coronacrisis gooit nu roet in het eten.  

Raar is ook dat woningen het eerst worden aangesproken, terwijl de grootste klimaatvervuilers ressorteren onder bedrijven. De overheid zwijgt. Logisch, het laaghangend fruit, dat zijn wij, een gemakkelijke prooi.    

Eugeen Hoekstra