Column: Genoeg geld op de plank bij Leekerweide, Reigersdaal en Noorderhaven?

Er zijn af en toe berichten in het nieuws die er op wijzen dat sommige zorginstellingen in financieel zwaar weer verkeren of tegen een faillissement aanzitten. Er komt dan niet genoeg geld binnen om de zorg op peil te houden en/of te continueren. Het is één van de kwalijke gevolgen van de privatisering van zorg. Er is meestal sprake van een aanbesteding. Een opdrachtgever (vaak een gemeente) maakt bekend dat hij een opdracht wil laten uitvoeren en vraagt bedrijven om een offerte in te dienen. Instellingen delven soms het onderspit bij het uitbrengen van zo’n offerte. Opdrachtgevers hebben de neiging om de laagste inschrijving te accepteren en niet zo zeer te letten op continuïteit en kwaliteit. Van de andere kant schrijven bedrijven zo laag mogelijk in om de aanbesteding te ‘winnen’. Soms terwijl ze al weten de zorg niet te kunnen leveren voor die prijs. Maar de opdracht is binnen. 

Drie aanbieders van zorg voor verstandelijk gehandicapten in het noordelijk deel van Noord-Holland zijn ’s Heerenloo (Noorderhaven, Julianadorp), Esdége Reigersdaal (Heerhugowaard) en Leekerweide (Wognum). Hoe is het gesteld met de financiële gezondheid van deze drie bedrijven? Het zijn alle drie stichtingen die in tegenstelling tot BV’s niet gericht zijn op het maken van veel winst dat dan als dividend aan aandeelhouders kan worden uitgekeerd. Toch moet ook een stichting een goed financieel beleid voeren, anders staat de toekomst van het bedrijf op het spel. Ook stichtingen die zorg verlenen dienen een financiële buffer aan te leggen om eventuele tegenvallers het hoofd te kunnen bieden.

Om een zorgbedrijf in stand te kunnen houden moet er dus winst gemaakt worden. Hoogleraar Jeroen Suijs zegt daarover: “Een winstpercentage van meer dan 10% is een goede indicatie om dat bedrijf nader onder de loep te nemen. Megawinsten van meer dan 10% leiden vaak tot een verslechtering van zorg. In dit verband zegt een andere hoogleraar: “Hoge dividenduitkeringen in de zorgsector zijn ongewenst en moreel verwerpelijk.” Ruud Dijkers, directeur van Thuiszorg West-Brabant, zegt: “Als je rechtmatig declareert, wordt je er niet rijk van”. Volgens Aad de Groot (voorzitter Raad van Bestuur DSW) is 2-3% winst normaal en als het hoger is dan is er iets niet in orde.

Hoe is het gesteld met de winstpercentages van de drie zorginstellingen voor gehandicapten in Noord-Holland Noord? De kleinste van de drie, Leekerweide, haalde in 2018 een winst van 3 %, terwijl het bijna drie keer grotere Reigersdaal een winst boekte van 1,2 %. Geen alarmerende cijfers dus. De winst van het zeer grote (14 keer zo groot als Leekerweide) ’s Heerenloo, waarvan Noorderhaven deel uitmaakt, bedroeg in datzelfde jaar 3,2 %. Normale percentages dus. Dat de drie instellingen graag een buffer aan willen houden is begrijpelijk. Het ‘geld op de plank’ is nodig want de gezondheidszorg is helaas een grillige markt. Je kunt zomaar snel veel klanten kwijtraken. Of tarieven worden naar beneden bijgesteld…

Kees Zwaan