Column: Goed nieuws voor de mantelzorgers

De Tweede Kamer heeft de Participatiewet gewijzigd. Familieleden die samenwonen om zorg te krijgen of te verlenen worden gekort op de bijstandsuitkering. De mantelzorgboete is terug van weggeweest.

Zo kennen wij onze politici weer: hoog opgeven over onze mantelzorgers, fantastische mensen die onbaatzuchtig zorg verlenen aan hun vader of moeder, en ze vervolgens straffen omdat ze bij de verzorgde in gaan wonen gewoon omdat het handiger is dan elke dag te moeten reizen.

Met de wetswijziging wordt een einde gemaakt aan de uitzondering op de (samenwoon)korting op de bijstandsuitkering. Tot nu toe kon daar door bloedverwanten in de tweede graad (broer, zus, opa of oma) een beroep op worden gedaan. De Hoge Raad besliste eerder dat deze uitzonderingsregel discriminerend is en adviseerde de wetgever de uitzondering te verbreden of te schrappen.

Staatssecretaris Van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) koos voor schrappen. Ja, natuurlijk, beet je betoeterd, we gaan die frauderende mantelzorgers even laten weten dat het zo niet meer kan. Gelukkig komt er een overgangstermijn. Zo zijn ze wel in Den Haag: de mantelzorgers krijgen twee jaar de tijd om de woonzorgrelatie af te bouwen..

Let op: alleen de coalitiepartijen hebben voor de wetswijziging gestemd. Dan weet u op welke partijen u de volgende keer niet moet stemmen.

De Landelijke Cliëntenraad, Ieder(in) en Mind hebben gewaarschuwd dat deze wetwijziging haaks staat op het beleid dat burgers zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Ook strookt het niet met hetgeen waarop het kabinet hamert; namelijk omzien naar elkaar en het zorgen voor elkaar, aldus de drie organisaties. Het voorstel staat bovendien haaks op het VN-verdrag handicap artikel 28; het recht op een behoorlijke levensstandaard en sociale bescherming.

De coalitiepartijen weten hier wel raad op: als er sprake is van financiële problemen door de maatregel dan moet de gemeente dit probleem oplossen. Ziet u het gebeuren? Ze komen nu al geld tekort. Dus dit komt niet goed. Waarom een goed werkende constructie om zeep helpen als het niet hoeft?  De staatssecretaris had ook anders kunnen beslissen.

Maller wordt het als de samenwonende verzorgde of mantelzorger van de bijstand in de AOW rolt. Dan houdt de kostendelersnorm plotseling op. Dit komt door wetswijziging in 2017. Een ouder mag met een kind samenwonen zonder een deel van de AOW te moeten inleveren. Goed gedaan overheid, maar waarom laat u het zitten bij de bijstand? Had dit rechtgetrokken dan was u consequent; nu absoluut niet.

Deze maand wordt het Mantelzorg Manifest aangeboden aan de Tweede Kamer. In dat manifest staan tien eisen. Waarom met eisen komen? De petitie is een dringende oproep aan de rijksoverheid, gemeenten en werkgevers om hun beleid en regelgeving af te stemmen op de behoeften en input van mantelzorgers in Nederland.

Het kan niet zo langer zegt de petitie. De mantelzorgondersteuning van de gemeenten is ondermaats en per gemeente verschillend. Andere eisen betreffen het verplichten van werkgevers tot gericht personeelsbeleid rond mantelzorg en het compenseren van het inkomensverlies van de mantelzorgers. Jammer vind ik dat in de petitie niet de eis is opgenomen dat de mantelzorg aanvullend moet zijn op de professionele zorg. Niet andersom zoals het nu vaak is.

De overheid neemt de mantelzorgers niet serieus. Willekeur is hun deel.

Eugeen Hoekstra