Column: Bestrijd armoede niet met bureaucratie

Deze week kwam het Sociaal en Cultureel Planbureau met een nieuwe Armoede Monitor. De vorige was van het jaar 2015. Deze dus van 2017. De monitor laat zien dat de armoede is afgenomen tussen 2013 en 2017. Zie voor cijfers Schagen verderop in dit stukje.

In 2013 leefde nog 1,2 miljoen mensen onder de armoedegrens, vier jaar later is dat aantal gedaald naar 939.000. Een behoorlijke daling. Maar meer dan vier op de vijf mensen (86 procent) merkt er in de eigen portemonnee niets van dat de armoede is afgenomen. Dat blijkt uit een ander onderzoek, namelijk het onderzoek van Hart van Nederland onder meer dan 1800 Nederlanders.

De ouderenbond KBO-PCOB is ook niet tevreden. Ze zegt hoezeer hun achterban onder het geldgebrek te lijden heeft. De oudste Nederlanders zijn vaak arm. ‘Ze praten er niet graag openlijk over, omdat ze zich vaak schamen’, zegt Hagar Rooijackers van de bond.

Uit de brieven die bij KBO-PCOB binnenkomen, blijkt volgens Rooijackers dat veel ouderen in stilte grote moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen. ‘Het pijnlijkst zijn de verhalen van mensen die opzien tegen de verjaardagen van hun kinderen en kleinkinderen, omdat ze te weinig geld hebben voor een cadeautje.’

Niet alle ouderen zijn arm. Deze hebben een aanvullend pensioen boven de AOW. De armoede ontstaat als de zorgkosten stijgen, een partner overlijdt of mensen worden gekort op de AOW omdat ze in het buitenland hebben gewoond. Ruim een op de tien 90-plussers heeft onvoldoende inkomsten om rond te komen.

Het SCP hanteert twee definities om te bepalen wanneer iemand in armoede leeft. Voor een alleenstaande komt die grens uit op een besteedbaar inkomen van 1.135 euro per maand, en voor een gezin met kinderen op 2.100 euro.

Hoeveel mensen leven in armoede in Schagen? Ook daar zijn cijfers over. In 2017 zijn het er 1.593, in 2015  1.892, in 2013 2.259 en in 2011 2.065. 

Hoeveel minderjarige kinderen leven in armoede in Schagen? In 2017 zijn het er 381 kinderen, in 2015 474, in 2013 618, in 2011 576 jonge kinderen.

Hoeveel gepensioneerden leven in armoede in Schagen? In 2017 zijn het 273 gepensioneerden, in 2015  275, in 2013 264 en in 2011 256. 

Hoeveel uitkeringsontvangers leven in armoede in Schagen? In 2017 zijn het 326, in 2015  384,  in 2013  508 en in 2011 418.

Armoede in Nederland neemt af, maar nog steeds heeft iets meer dan één op de twintig Nederlanders te weinig geld om rond te komen. Onder jonge kinderen en 90-plussers is de armoede het grootst, 65- tot 70-jarigen leven het minst vaak in armoede.

Dat er armoede is in een rijk land als Nederland waar het geld tegen de plinten op klotst, waar het gewoonweg niet lukt het in een keer op te maken, dat in dit land volwassenen en kinderen in armoede leven, dat is toch mensonterend.

En toch laten we het gebeuren. De politiek is hier schuldig aan. Zij houdt de uitkeringen zo laag waardoor het risico op armoede groot is. Een tegenvaller hoe klein ook kan de armoede dichter bijbrengen. Om de schijn hoog te houden gaan sommigen schulden maken.

Daarvan profiteert de schuldhulpverleningsindustrie: kredietbank, bewindvoerders, budgetadviseurs, maatschappelijk werkers en de deurwaarders voor het laatste tikkie richtng de goot. 

De overheid wil graag dat burgers zelfredzaam zijn. Dat zijn ze niet meer als ze in armoede terechtkomen. Zorg  er dan voor dat ieder meerderjarige ingezetene een leefbaar inkomen heeft en houd op met die rare toeslagen. Stop dat geld in dat leefbaar inkomen.

Eugeen Hoekstra