Column: Criminaliteit infiltreert in zonneparken is zeker denkbaar

Zonneweiden en windturbines zijn voor criminelen prachtige investeringen om je ‘zuurverdiende geld’ kwijt te kunnen. En we moeten niet denken dat deze vormen van witwassen aan de Noordkop voorbij gaat. Criminelen gebruiken stromannen of energiecoöperaties om te frauderen of om crimineel geld weg te zetten. 

Geld dat je niet zomaar op een bankrekening kan zetten. Let wel: in Nederland geldt een meldplicht als je (contante) bedragen van meer dan €15.000 in één keer stort.

Dat kan beter: zoek een voetbalclub op of iemand die een zonnepark wil aanleggen en gedraag je als een nette en fatsoenlijke investeerder die zegt een hart te hebben voor de goede zaak: de sport of het klimaat. Wie zal hem niet geloven?  

Criminelen zitten met een probleem: ze komen bijna om in hun geld. Er is er te veel van. Ze zoeken wegen om het geld dat ze verdienden met hun criminele praktijken ergens onder te brengen. Niet bij banken uiteraard.

Dan maar in duurzaamheidsprojecten: zij lijken de volgende prooi te zijn van criminelen. Gemeenten moeten daarop gespitst zijn dat zij geen vergunningen verstrekken aan dubieuze partijen die maar één doel hebben: het witwassen van met strafbare feiten verkregen gelden. Hoe onwaarschijnlijk is dit niet?

Zonder vergunningen van de gemeente komen er geen zonne- en windmolenparken tot stand. De criminelen zullen die vergunningen niet aanvragen. Ze gebruiken bekende streekgenoten om dit te doen.

Ze krijgen er veel geld voor. Net als de eigenaars van schuren, stallen en tuinhuisjes die ze laten gebruiken voor opslag en bewerken van hennepplanten. Vaak keurige mensen die bij hun aanhouding steevast zeggen dat ze er niets van wisten.

Door het afgeven van vergunningen wordt de gemeente onbewust en ongewild de criminaliteit ingezogen. Dat wordt van kwaad tot erger. Chanteren doen de criminelen graag als de gemeente niet meewerkt.

Ze weten wie de ambtenaar is die duurzaamheidsprojecten in zijn takenpakket heeft. En ze weten ook waar de wethouder woont. Ze worden omgekocht om  de criminelen goed gezind te zijn. Kortom, de onderwereld probeert zich zo de bovenwereld  in te fietsen.  

De politiek heeft duurzaamheid op nummer één gezet: alles moet wijken voor meer zonne- en windmolenparken. Soepelheid is het sleutelwoord geworden. Hardheidsclausules worden met een korreltje zout genomen. Er moeten targets worden gehaald.

En als er dan mensen komen die graag willen investeren in duurzaamheidsprojecten dan gaan wij hen niet moeilijk maken. Niemand stelt vragen. Iedereen krijgt de voordeel van de twijfel.

De initiatiefnemers staan ingeschreven bij de KvK. Nepfoto’s van geslaagde projecten staan op hun website. Maar criminelen kunnen ook infiltreren in erkende zonne-energiebedrijven.

Rijzen er twijfels bij een partij die zich aanmeldt voor een duurzaamheidsproject dan kan een gemeente een BIBOB-onderzoek laten doen. In tegenstelling tot de gemeente heeft de onderzoekinstelling LBB toegang tot gesloten bronnen, waaronder politieregisters en belastinggegevens. Op basis van de vergaarde informatie brengt het LBB uiteindelijk aan de gemeente  een advies uit.

Uit onderzoek uit 2017 blijkt dat infiltratie met een crimineel oogmerk verspreid over het hele land voorkomt. In de meeste provincies zou het gaan om 20 tot 30 procent van de gemeenten. De meest voorkomende manier van infiltratie is toch vooral via de gemeenteraad. Het kan dus nog brutaler. 

Eugeen Hoekstra