Column: Waar moet Schagen straks de afgedankte zonnepanelen laten?

De vraag klinkt voorbarig omdat er nog veel daken zijn zonder zonnepanelen. Maar die situatie zal snel veranderen in de komende jaren als de energietransitie neerslaat in onze gemeente. En regeren is vooruitzien. Je moet nu al weten wat er moet gaan gebeuren met die panelen voordat je ze installeert. Komen ze terecht op een grote berg in een of andere weiland?

Het probleem is een landelijk probleem. En het is ook geen fabel dat er een afvalberg dreigt te ontstaan van afgedankte zonnepanelen. Het is voor bedrijven namelijk nog niet winstgevend om zonnepanelen te recyclen, dat zeggen deskundigen tegen BNR Nieuwsradio.

Volgens hoofdonderzoeker zonne-energie Wim Sinke van TNO is wel rekening gehouden met het terugnemen en hergebruik van materialen, maar is dat nog niet hetzelfde als recycling.

Sinke gelooft niet dat bedrijven zelf gaan investeren in betere methodes om te recyclen. Hij pleit ervoor bedrijven te dwingen te investeren in hergebruik en om het productieproces beter af te stemmen op de recycling.

Imco Goudswaard, manager marktonderzoek en duurzaamheid, bij DSM Advanced Solar vindt dat de politiek zijn verantwoordelijkheid moet nemen en pleit voor subsidies en onderzoeksprogramma’s. Volgens Goudswaard is er relatief weinig aandacht voor recycling in de solarindustrie.

Branchevereniging Holland Solar erkent dat er op dit moment geen sluitende businesscase is voor de recycling van zonnepanelen, maar verwacht wel dat bedrijven hier in de toekomst alsnog geld aan kunnen verdienen.

Ook wijst de belangenbehartiger erop dat bedrijven nu al een soort verwijderingsbijdrage moeten afstaan. Dat geld is bestemd voor de recycling van zonnepanelen. Maar tot nu toe gebeurt er weinig op dit front.

Met een geschatte levensduur van ongeveer 25 jaar duurt het dus nog 10 tot 15 jaar voor we een forse toename van afgedankte zonnepanelen kunnen verwachten. Daar moeten we toch beter op voorbereid zijn, vindt Holland Solar.

Niet alleen is er het probleem van het afval. In de panelen zitten ook heel wat waardevolle materialen zoals glas, aluminium en verschillende halfgeleidende materialen die hergebruikt kunnen worden.

Afgedankte accu’s is nog zo’n probleem. Over een jaar of tien openbaart zich een aanzwellende stroom van afgedankte accu’s. Wat moeten we ermee? En wie betaalt het innemen en slopen van de accu’s. Naarmate er meer elektrische auto’s op de markt komen hoe hoger de stapel wordt van slooprijke accu’s.

Nu hebben we het te doen met hoofdzakelijk loodaccu’s en die zijn goed te recyclen, vooral omdat het lood heel goed hergebruikt kan worden voor nieuwe accu’s.

Maar de lithium accu’s zijn in opmars. Grafeen ook. Deze accu’s hebben een hoge energiedichtheid maar hebben als nadeel dat het ontmantelen zeer ingewikkeld en brandgevaarlijk is en kostbaar.

Als we niet opletten raken we bedolven onder de afvalproducten die meehelpen het klimaat te redden. Helaas is er geen alternatief zodat wij ons er beter op kunnen voorbereiden.

Het is aan de overheid om te zorgen dat deze materialen goed worden opgeslagen en ontmanteld zonder dat het milieu wordt aangetast. De vraag is wel: wie gaat dit betalen?

Eugeen Hoekstra