Column: Welke partij is voor bouwen in het groen?

Wat zeggen de partijen, die meedoen aan de verkiezingen op 20 maart, over woningbouw?  De minister van Binnenlandse Zaken Ollongren (D66) heeft aangegeven bouwen in het groen wel te zien zitten. Maar wat als het groen een vogelweideleefgebied is. Dan kan je woningbouw op je buik schrijven. Niet onlogisch natuurlijk om bouwen hier te verbieden want het gaat al niet zo best met de vogels in ons land. Ik loop de grootste partijen langs.

PvdA

De Partij van de Arbeid vindt dat kleinschalig bijbouwen om de leefbaarheid in de dorpen te versterken moet kunnen. Hier is geen sprake van ‘verstedelijking’, dus ‘binnenstedelijk bouwen’ hoeft niet meer het uitgangspunt te zijn.  Ze zegt dat ze hiermee aansluit op de sturingsfilosofie van de Omgevingsvisie: lokaal wat kan, regionaal wat moet. De PvdA wil dat er een  herwaardering komt van de verschillende landschappelijke beschermingsregimes. Maar wel pas in 2021.

CDA

De christendemocraten zijn het duidelijkste: “Als ‘binnenstedelijk bouwen’ volgens de gemeente ongewenst is, moet de provincie toestemming geven om buiten het stedelijk gebied te bouwen, aan de randen van stad en dorp.” Lees ik hier de visie van wethouder Jelle Beemsterboer? Met dit motto gaat het CDA de verkiezingen in: geef toestemming voor bouwen langs stads- en dorpsranden, wanneer ‘binnenstedelijk bouwen’ ongewenst is. Opmerkelijk is dat het CDA de enige partij is die wil bouwen in natuurgebied met compensatie van natuur elders.

VVD

Ook de liberalen vinden dat gemeenten de mogelijkheid moeten hebben om “buiten bestaande contouren” te bouwen. “Jongeren moeten bijvoorbeeld kunnen gaan of blijven wonen in de streek waar ze zijn opgegroeid. Dit draagt ook bij aan het voorzieningenniveau en de vitaliteit van kleine kernen.” De VVD vindt het van belang dat bij bouwen buiten bestaand gebied goed gekeken wordt naar de specifieke lokale omstandigheden. Maatwerk noemen de liberalen dat.

GroenLinks

Deze partij kiest niet voor bouwen in het open landschap. Hoeft ook niet volgens GroenLinks: verdicht bouwen is een goed alternatief en hoogbouw net zo. Het ombouwen van lege kantoren in een appartementencomplex is nog   een optie. “Daarmee spaart  de provincie het open landschap rondom de steden en dorpen.” Maar ja, dorpen hebben geen kantoren die je kunt ombouwen en hoogbouw in dorpen is zeer ongewenst. Maakt GroenLinks zich er niet te gemakkelijk van af? Het is wel de partij die nadrukkelijk aandacht vraagt voor woningen voor voldoende kwetsbare groepen. Ook wil GroenLinks een provinciaal grondbedrijf oprichten om duurzame woningbouw te stimuleren.

D66

Ook D66 is niet zo’n voorstander van ‘buitenstedelijk bouwen’. Ze schrijft dat ‘binnenstedelijk bouwen ‘ als uitgangspunt geldt. Maar ze maakt wel een uitzondering: alleen indien nut en/of noodzaak aangetoond kan worden, is bouwen buiten ‘bestaand stedelijk gebied’ mogelijk. Nut en noodzaak: er worden volgens mij nooit woningen gebouwd die geen nut hebben en niet noodzakelijk zijn. Ze voegt dit er wel aan toe: in het buitengebied van Noord-Holland Noord mag beperkt gebouwd worden. En ze zegt ook: “Als er toch buiten bestaand stedelijk gebied gebouwd moet worden, dan wordt het bestaande groen ergens anders gecompenseerd.”

SP

De socialisten kiezen ook voor ‘binnenstedelijk bouwen’. Alleen in uiterste noodzaak mag er gebouwd worden in het open landschap, op het water, in agrarisch gebied en in het groen. Zou de SP meegaander zijn als het sociale huurwoningen betreft? Nog een waarschuwing: “We moeten voorkomen dat inwoners tegen elkaar uitgespeeld worden door het tekort aan beschikbare betaalbare woningen.”

Slot

Alle partijen wijden veel aandacht aan woningbouw en sommigen staan open voor bouwen ‘buiten bebouwd gebied’ in de kleine kernen om zo de leefbaarheid op peil te houden. Het rigide beleid van nu lijkt op de terugweg te zijn. Voor mij blijft de vraag open waarom de regio’s zelf niet kunnen beslissen over de ruimtelijke ordening en woningbouw in het bijzonder in hun gebied. De provincie is tegen omdat ze dan macht verliest en nog meer gemarginaliseerd wordt. Maar dat mag geen reden zijn om het niet te doen.

Eugeen Hoekstra