Column: Strandhuizen Petten nu wel heel onzeker

De uitspraak van het Europese Hof is vernietigend voor de manier waarop Nederland omgaat met het stikstofbeleid. Nederland zegt de uitstoot van stikstof te willen verminderen maar de mate waarin dit gebeurt is volstrekt onvoldoende. Dit valt op te maken uit het oordeel dat het Europese Hof van Justitie woensdag velde over het Nederlandse Programma Aanpak Stikstof (PAS).

De kwetsbare natuur in Nederland is binnen dit beleid onvoldoende beschermd. Het PAS kan hierdoor niet in zijn huidige vorm blijven bestaan, concluderen juristen na lezing van de uitspraak.

De uitspraak heeft vooral gevolgen voor de landbouwsector: de veestapel moet drastisch omlaag. Aangevochten vergunningen voor uitbreiding van stallen lijken nu van tafel te moeten. We praten in ons land blaren op de tong als het gaat om het terugdringen van Co2 maar stikstof lijkt ons niet te deren terwijl stikstof als een vette deken over ons land hangt en funest is voor de flora en fauna.

Duinen en laagveengebieden groeien daardoor dicht en zeldzame planten en dieren die bij deze van oorsprong voedselarme landschappen horen, verdwijnen in hoog tempo. Bomen sterven en jonge vogels breken hun pootjes als gevolg van de gigantische uitstoot van stikstof. Onderzoeker Arnold van den Burg van het bureau Biosphere noemt de problemen rond de stikstofuitstoot erger dan de klimaatverandering.

De uitspraak van het Hof heeft niet alleen gevolgen voor de landbouwsector. Ook uitbreidingen van het wegennet en de industriegebieden lopen mogelijk vertraging op. Neem de bouwplannen van de gemeente Schagen op het strand van Petten en de Boskerpolder. Schagen had vergunning verleend voor tachtig strandhuisjes, vijf zogeheten “beach-houses”, en drie strandpaviljoens.

Het Zijper Landschap maakte in april 2016 bezwaar tegen het bestemmingsplan “Kustzone Petten” waarin de bouw van deze bouwsels wordt toegelaten. De bouw veroorzaakt stikstofemissie die schadelijk is voor het nabijgelegen Natura 2000-gebieden, meent Het Zijper Landschap.

De Raad van State wilde niet toekomen aan een inhoudelijke beoordeling van de ingediende bezwaren in het licht van de verwachte uitspraak van het Europese Hof. Zo is het ook gegaan met 200  andere zaken in Nederland die zijn aangehouden totdat de uitspraak uit Europa zou komen.  

De voorzieningenrechter verklaarde toen dat het belang van Het Zijper Landschap bij het schorsen van het besluit ter voorkoming van onomkeerbare gevolgen voor de betrokken Natura 2000-gebieden, zwaarder weegt dan dat de ontwikkeling van de recreatieve voorzieningen in de Kustzone Petten vertraging oploopt. Toen werd gezegd dat eind 2016, begin 2017 de verlangde duidelijkheid er zou zijn. Die duidelijkheid is er nu pas.  

De uitspraak van het Europese Hof betekent dat het Nederlandse Programma Aanpak (PAS) niet in de huidige vorm kan blijven bestaan. Vergunningen aan boeren, maar ook aan andere economische activiteiten waarbij stikstof vrijkomt, komen volgens juristen stil te liggen. De Raad van State kan het bezwaar van Het Zijper Landschap in behandeling nemen. Immers de uitspraak van het Europese Hof ligt er nu.

Juristen zeggen dat de vergunningen, die nog niet onherroepelijk zijn, door de uitspraak van het Europese Hof hun wettelijke grondslag hebben verloren. De  Raad van State moet dan nog wel beoordelen of de onderbouwing van de vergunningen (stikstofemissie) nu nog (na de uitspraak) voldoende is.

Het lijkt mij zeer waarschijnlijk dat de Raad van State nu de verleende vergunning van de gemeente Schagen over de kustzone Petten zal vernietigen. Naar mijn inschatting zal ook het plan Bokserpark te maken krijgen met de uitspraak van het Europees Hof.

Eugeen Hoekstra